WEST BETUWE - De gemeente West Betuwe neemt in het eerste kwartaal van 2026 een besluit over de opvang van 150 asielzoekers in Geldermalsen. Dit blijkt uit een informatienota van het college. Het college zou afgelopen april al een besluit nemen, maar door verwarring over de spreidingswet en het verdeelbesluit vanuit de overheid werd dit uitgesteld.
Na meer duidelijkheid hierover, gaat het college eerst nader onderzoek doen naar de gevolgen van opvang van 150 asielzoekers i.p.v. zo’n 300. “Voor de zomervakantie is er meer duidelijkheid over dit onderzoek”, vertelt wethouder Jan de Geus.
West Betuwe heeft inmiddels officieel bezwaar ingediend tegen het verdeelbesluit van het Rijk. De gemeente is niet tegen opvang, maar stelt dat de ingangsdatum van 1 juli 2025 niet haalbaar is, valt te lezen in de informatienota. Het college wil eerst een haalbaarheidsonderzoek doen van ongeveer drie maanden. Op basis daarvan wordt in september 2025 een voorstel aan de gemeenteraad voorgelegd. Pas daarna kan eventueel het besluit worden genomen.
"COA levert onvoldoende duidelijkheid"Een belangrijk struikelblok in het proces is het gebrek aan informatie. “Het COA heeft onvoldoende duidelijk gemaakt welke diensten zij leveren bij opvang van 150 mensen,” meldt het college in de nota. Hierdoor is ook onduidelijk of bijvoorbeeld zorgvoorzieningen door het COA of door de gemeente moeten worden geregeld. Het college noemt dit cruciale informatie om te kunnen bepalen wat de gevolgen zijn voor de lokale voorzieningen en financiën. Daarom gaat het college onderzoeken wat precies de financiële consequenties, de impact en de verantwoordelijkheden zijn.
Opgave formeel gehalveerdIn een eerdere fase moest West Betuwe 300 asielzoekers opvangen, maar dat aantal is door het Rijk teruggebracht naar 150. Volgens het gemeentelijke coalitieakkoord vangt West Betuwe alleen het wettelijk verplichte aantal op. Maar deze keuze heeft financiële nadelen: vanaf 300 opvangplekken neemt het COA bepaalde taken over, bijvoorbeeld het voorzien van een huisartsenpraktijk, waardoor de druk op lokale voorzieningen afneemt. Bij 150 opvangplekken moet de gemeente dat zelf organiseren.
Meer dan voldoende Oekraïners opgevangenTegelijkertijd vangt West Betuwe momenteel 367 Oekraïners op, wat meer is dan de formele taakstelling vanuit de overheid. 'Wij hebben vanaf het uitbreken van de oorlog onze verantwoordelijkheid genomen door ruimhartig opvang beschikbaar te stellen, voor Oekraïners, in kleinschalige locaties verdeeld over de kernen. Op dit moment zijn er in onze gemeente 367 opvangplekken beschikbaar terwijl de opgave voor onze gemeente per 1 juli 2025 is bepaald op 349 opvangplekken. Wij voldoen dus al aan de opgave per 1 juli 2025', valt te lezen in de nota.
Problemen met huisvesting statushoudersIn de nota wijst de gemeente ook op mogelijke problemen in de huisvesting van statushouders. Het kabinet overweegt om hen niet langer voorrang te geven op sociale huurwoningen. Volgens de gemeente is dit ‘onuitvoerbaar’. Zolang statushouders in de opvang blijven, kunnen ze namelijk niet starten met hun inburgeringstraject. Die vertraging zou de integratie bemoeilijken.
