WEST BETUWE - Het college van West Betuwe heeft laten weten dat zij - na meerdere keren uitstel - deze raadsperiode helemaal geen besluit meer neemt over de opvang van zo’n 150 asielzoekers in Geldermalsen. Dat blijkt uit een informatienota van het college. Volgens het gemeentebestuur is het onderwerp “te groot en te complex” om nog in deze raadsperiode daarover te besluiten. De nieuwe gemeenteraad, die in 2026 aantreedt, zal zich hierover moeten buigen.
De gemeente wacht bovendien op de uitkomst van een bezwaarprocedure tegen het landelijke verdeelbesluit asielopvang, waarin het Rijk bepaalt hoeveel opvangplekken elke gemeente moet realiseren. Eerder moest de gemeente vanwege de spreidingswet meer dan 300 asielzoekers opvangen, na een besluit begin 2025 werden dit maar 150 asielzoekers. Zolang dat bezwaar nog loopt, wil West Betuwe geen nieuwe stappen zetten.
Reeks van uitstellenHet college heeft nu voor de vierde keer in één jaar tijd het besluit over de opvang uitgesteld. Aan het begin van 2025 liet
de gemeente weten in februari met een voorstel te komen over de opvang. In maart gaf het college aan nog steeds
in gesprek te zijn. Na het besluit van de overheid over het blijven van de spreidingswet tot eind 2026 besloot de gemeente in april alsnog het voorstel opnieuw
uit te stellen naar september. En deze week heeft het college het dus helemaal afgeschoven.
Hoe zat het ook alweer?De gemeente West Betuwe kreeg van het Rijk de taak om 150 asielzoekers op te vangen. Het college had de Meersteeg 5G in Geldermalsen al langere tijd op het oog als opvanglocatie. Aanvankelijk was het plan om 300 opvangplekken te realiseren, maar dat aantal werd later door de minister teruggebracht. Lange gesprekken met het COA en het Rijk over de verantwoordelijkheden en financiering van de opvang, en de landelijke discussie over het intrekken van de Spreidingswet zorgde uiteindelijk voor de vele vertragingen.
Waarom bezwaar tegen besluit over minder opvang?Dat de gemeente volgens het landelijke besluit maar 150 asielzoekers hoeft op te vangen in plaats van 300, bleek voor het college juist een tegenvaller. In het coalitieakkoord staat namelijk dat West Betuwe alleen het aantal asielzoekers opvangt dat wettelijk verplicht is. Dat zou in dit geval dus 150 zijn. Dat betekent wel dat de gemeente veel voorzieningen zelf moet regelen en betalen.
Wanneer een gemeente namelijk meer dan 300 asielzoekers op één locatie opvangt, neemt het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) een deel van de organisatie over. Bijvoorbeeld op het gebied van zorg. Daardoor wordt er minder beroep gedaan op de lokale voorzieningen van de gemeente West Betuwe en kost het de gemeente veel minder geld. De gemeente ging daarom in bezwaar tegen het besluit, omdat het financieel en organisatorisch nadelig uitpakt.
Daarnaast wees het college op de brandbrief van De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Eind september stuurde de VNG een brandbrief aan het kabinet over de aanhoudende druk op de asielketen. Gemeenten krijgen volgens de VNG te weinig duidelijkheid en middelen om hun opvangtaken goed uit te voeren. Het college van West Betuwe noemt die oproep “een steun in de rug”.
Wat nu?Het is dus duidelijk dat er dit jaar geen besluit komt over de asielopvang in West Betuwe. Het is afwachten wat de nieuwe landelijke coalitie samen met de nieuwe de minister van Asiel en Migratie bepaalt over de opvang in het land. Daarnaast zal de minister een besluit moeten nemen over het bezwaarschrift van het college. Tot die tijd blijft het onzeker wanneer en waar in West Betuwe daadwerkelijk asielzoekers worden opgevangen.
