CULEMBORG - Als je over de Culemborgse Lekdijk wandelt, vlakbij de Havendijk, is het even met je ogen knipperen: overal hangen witte zakjes om druiventrossen. Een vreemd gezicht – druivenranken zijn al geen alledaags verschijnsel in het Nederlandse landschap, laat staan druiven in zakjes. Waarom zou iemand dat doen? En hoeveel werk is dat wel niet?

Tijd om op onderzoek uit te gaan. Een korte zoektocht op internet leert dat Sander Kroeze de wijnboer is van het betreffende perceel. Hij vertelt graag en enthousiast over zijn wijngaard. “Eigenlijk is het geen hobby”, lacht hij. “Een hobby doe je als je zin hebt. Maar dit vraagt constante aandacht. Ik noem het een semi-hobby.”

De Nieuwe Fontein
Sander woont op de boerderij van zijn grootouders, op de hoek van de Lange Dreef en de Oranje Nassaulaan. “De boerderij heet ‘De Nieuwe Fontein’, net als mijn wijngaard”, vertelt hij. Zijn familie zit in de fruithandel en het werken op het land kreeg hij met de paplepel ingegoten. Tijdens zijn studie landschapsinrichting liep hij in 2015 stage bij een wijnbouwgebied in Duitsland. “Daar raakte ik voor het eerst onder de indruk van wijnbouw,” vertelt hij. Eenmaal terug in Nederland ging hij aan de slag bij het Betuws Wijndomein in Erichem.

In de zomer is het echt aanpoten!

Van dijkverbreding naar wijngaard
Toen in 2016 de dijk werd verbreed en er een stuk grond vrijkwam, greep Sander zijn kans. In 2017 plantte hij de eerste druivenranken. Dat deed Sander naast zijn vervolgstudie bij Land en Watermanagement in Wageningen. Na de studie is hij vier dagen gaan werken bij het Waterschap, zodoende kon hij veel tijd besteden aan het maken van wijn. Want dat het veel tijd kost is een understatement. “In de winter valt het wel mee maar in de zomer is het echt aanpoten”, lacht hij.

Alleen witte en roséwijnen
Sander teelt drie druivenrassen, waarvan hij mousserende witte wijn, mousserende rosé en een stille witte wijn en een stille rosé maakt. Geen rode wijn? “Nee, nog niet”, legt hij uit. “Dat is een stuk lastiger. De druivenranken moeten daarvoor ouder zijn”,  legt hij uit.

Witte zakjes tegen de Suzuki-vlieg
En dan die witte zakjes. “Die zijn bedoeld om de druiven te beschermen tegen de Suzuki-fruitvlieg. Dit Aziatische vliegje is dol op rijp fruit en legt haar eitjes in de druif. Binnen twee weken komt daar weer een nieuwe vlieg uit. En elke vrouwelijke vlieg kan wel honderd eitjes per dag leggen.” Een plaag ligt dus snel op de loer. Vandaar dat Sander de concentratie suiker in de druif goed in de gaten houdt, want ook als het suikergehalte nog niet heel hoog is, weet het vliegje de druiven al te vinden.
Om dat te voorkomen, hangen Sander en zijn helpers – familie en vrienden – zo’n 10.000 zakjes om de trossen, meestal eind augustus of begin september, nog vóórdat de suiker in de druif een aantrekkelijk niveau voor de vlieg bereikt. “Een enorme klus!”

Oogst en productie
Begin oktober is meestal de oogsttijd. De zakjes worden er eerst afgehaald en daarna de druiven geoogst en naar het Betuws Wijndomein gebracht. Daar worden ze ontsteeld, geperst en vergist. “Dat proces besteed ik uit, maar het heeft weinig invloed op de uiteindelijke smaak van de Culemborgse wijn”, zegt Sander. Door het goede weer dit jaar én de gunstige ligging van zijn wijngaard op een zuidhelling bij de Lek, verwacht hij mooie wijnen. “De zachte lucht vanaf het water helpt enorm,” legt hij uit.

De kwaliteit van de Nederlandse wijn is enorm toegenomen

Nederlandse wijn in opmars
Sander ziet een stijgende belangstelling voor Nederlandse wijn. “Het klimaat wordt gunstiger, al nemen de extremen ook toe. Dat betekent dat het óf een topjaar is óf juist een slecht jaar. 2022 was fantastisch, 2023 prima en 2024 veel te nat.” Wat hem ook opvalt: mensen die weinig wijn drinken, kiezen juist vaker voor lokaal. “De kwaliteit van Nederlandse wijn is enorm toegenomen. Waar mensen vroeger vooral naar Frankrijk, Italië of Spanje keken, groeit nu de interesse in wijn van eigen bodem.”

De Lange Gart en andere wijnen
Bij een mooie fles wijn hoort een mooie naam. Zo ook bij de wijnen van Sander. “Mijn wijnen zijn genoemd naar familieleden die op De Nieuwe Fontein hebben gewoond”, laat hij weten. “Mijn populairste wijn is ‘de Lange Gart’, genoemd naar de vader van mijn oma”, lacht Sander.
Wie nieuwsgierig is naar de wijnen van Sander, kan langskomen op vrijdagmiddag en zaterdag bij De Nieuwe Fontein – en soms zelfs bij de wijngaard. De wijn is daarnaast verkrijgbaar bij kaasboerderij Van Leeuwen en Van Doesburg. Wie een alcoholvrije versie van zijn wijn wil proberen, kan deze bestellen bij het nieuwe restaurant aan de haven, Welkom! Dit is mousserende druivensap, gebotteld en voorzien van bubbels in Duitsland. “Dat proces gebeurt bijna altijd daar,” legt Sander uit.

Open wijngaarddagen
Benieuwd naar zijn wijn én het verhaal erachter? Bezoek dan de open wijngaarddagen op zaterdag 20 september. “Dan kun je proeven én vertel ik graag meer over het proces,” besluit Sander met een glimlach.