HERWIJNEN - In Herwijnen is een Stolperstein gelegd voor Rosetta de Vries-van Straten. De gedenksteen werd donderdagmiddag geplaatst voor het huis aan de Molenstraat 10, vanwaar zij op 2 april 1943 na onderduiken bij haar broer door de Sicherheitsdienst werd weggevoerd. Via kamp Vught en Westerbork belandde zij in vernietigingskamp Sobibor, waar zij op 30 april 1943 werd vermoord. Met de steen krijgt Rosetta volgens de familie eindelijk een zichtbare plek in de herinnering van Herwijnen.
De vergeten zus De legging vond plaats op Rosetta’s geboortedag. Zij werd op 28 augustus in 1885 in Herwijnen geboren als dochter van Manuël van Straten en Helena Frank, en groeide op in een gezin van zeven kinderen. In de oorlogsjaren woonde zij in Gorinchem, waar zij na de dood van haar man Abraham Louis de Vries onderdook bij familieleden. Uiteindelijk vluchtte ze naar haat geboortedorp Herwijnen, waar zij onderdak vond bij haar broer Bernhard. Omdat zij in die periode niet officieel in Herwijnen stond ingeschreven, raakte zij in de vergetelheid.
Pas in 2024 kwam haar verhaal opnieuw aan het licht, toen Stichting Mikwe uit Zaltbommel in het rapport ‘Boter op het hoofd?’ wees op Rosetta’s verblijf in Herwijnen. De Historische Vereniging Den Ouden Dijk dook verder in haar levensverhaal en diende een verzoek in bij Stichting Gunter Demnig om ook voor haar een Stolperstein te mogen leggen naast de al bestaande stenen van haar familieleden.
Herdenking met familie en belangstellenden Bij de herdenkingsbijeenkomst en de steenlegging waren tientallen mensen aanwezig, waaronder nabestaanden, leden van de Historische Vereniging Den Ouden Dijk en buurtbewoners. In toespraken werd benadrukt dat Rosetta de Vries-van Straten lang over het hoofd is gezien in de geschiedschrijving van Herwijnen, terwijl zij net als haar broers het slachtoffer werd van de Jodenvervolging. "De steen bij haar laatste verblijfplaats maakt haar nu onderdeel van het straatbeeld en de collectieve herinnering", vertelt voorzitter van historische vereniging Den Ouden Dijk Dittie van Zee.
Tweede herdenkingsplek Rosetta heeft in Gorinchem al een zwarte herdenkingssteen voor haar voormalige woning aan de Kruisstraat 11. Ook staat haar naam op het Joods gedenkmonument aan het Melkpad. De Stolperstein in Herwijnen is daar nu als tweede tastbare herinnering bij gekomen.
Met deze toevoeging aan de reeks Stolpersteine in Herwijnen – er liggen dus al stenen voor haar broers en hun gezinnen – wordt Rosetta eindelijk erkend als volwaardig onderdeel van de lokale geschiedenis volgens achternichtjes Mettie Lahr en Ro Wiener. Zoals de initiatiefnemers vertelden: “Elk mens telt, ook wie vergeten dreigde te worden.”
