SCHOONREWOERD - Grote kans dat je nog niet eerder van de Wiel van Bassa hebt gehoord, het watertje bij Schoonrewoerd. Maar als het aan de provincie Utrecht ligt, wordt het net zo bekend als de Grebbeberg. Het bij inwoners populaire zwemwater is officieel een aardkundig monument geworden. "Stiekem hoop ik dat het niet té bekend wordt, hoor. De rust is juist het mooiste onderdeel hier."
Honderden jaren geleden, in 1573 werd het dorp Schoonrewoerd opgeschrikt door een onverwachte doorbraak van de Diefdijk. Het kolkende water veroorzaakte een groot gat - en ineens had het dorp er een soort meertje bij gekregen. De Wiel van Bassa, zoals het heet, is nog altijd de grootste doorbraakwiel van het land. En heeft nu dus ook een bijzondere status gekregen, zodat meer Utrechters het weten te vinden.
Negen aardkundige monumenten heb je nu in de provincie Utrecht. De Grebbeberg in Rhenen is er zo eentje, evenals Plantage Willem III op de Utrechtse Heuvelrug, waar je nog smeltwater-resten vindt uit de laatste ijstijd. Kortom: het zijn historische plekken in de provincie waar het landschap er nog altijd hetzelfde uitziet. "Er is zoveel om trots op te zijn in onze provincie", aldus gedeputeerde Has Bakker. "Met die monumentale status hopen we dat je er eens langs wandelt of fietst, en met je eigen ogen ziet hoe bijzonder het is."
Tand des tijds overleefd Bijzonder aan de Wiel van Bassa is dat het landschap de tand des tijds heeft overleefd, aldus boswachter René Garskamp. "De tijd lijkt hier echt te hebben stilgestaan. Ik kom op veel mooie plekken in de natuur, maar veel mooier dan de Wiel van Schoonrewoerd wordt het niet."
Het zand dat de dijkdoorbraak met zich meebracht, zorgt er ook nu nog voor dat fruitbomen het uitzonderlijk goed doen. Met name in het bloesemseizoen is het dus mooi om er een rondje omheen te lopen, zegt Garskamp. "Je ziet hier nog hoe de natuur eruit ziet als we er allemaal ons best voor doen om het netjes te houden."
Dagelijks opgeruimd Inwoners die bij de opening van het monumentenbord zijn, eerder deze week, zeggen dat zwemmen in de Wiel van Bassa aanvoelt "als god in Frankrijk". Een groepje Schoonrewoerders gaat daarom (bijna) dagelijks op pad om eventuele rommel rondom de wiel op te ruimen. "We zijn er zo trots op, dat heb je er gewoon voor over", zegt een inwoonster. "Hopelijk zijn nieuwe bezoekers er even voorzichtig mee."
