Tien nieuwe nestkasten en bomenkaart om eikenprocessierupsen te bestrijden
Donderdag 19 juni 2025 | Anna van Pouderoijen
Er zijn nu 59 nestkastjes voor mezen om eikenprocessierupsen te bestrijden in Culemborg.
CULEMBORG - De gemeente Culemborg is een digitale bomenkaart en tien nestkastjes voor mezen rijker. In het gevecht tegen de eikenprocessierups probeert de gemeente zowel natuurvriendelijke als snelle oplossingen te vinden. “Op deze digitale bomenkaart staan alle boomsoorten die in Culemborg op de juiste plek, hierdoor kunnen we alle eiken snel signaleren en controleren", zegt Berend knol, groenbeheerder van de gemeente Culemborg tegen de redactie van SRC.
De eikenprocessierups komt al sinds de 19e eeuw in Nederland voor, vooral in het zuiden van het land. Hoewel de rups in de loop van de 20e eeuw slechts sporadisch werd waargenomen, nam het aantal meldingen vanaf het begin van de jaren negentig snel toe. Sindsdien heeft de soort zich vanuit het zuiden over bijna heel Nederland verspreid, mede door de aanplant van eiken langs wegen, het ontbreken van natuurlijke vijanden en klimaatverandering. Grote uitbraken en overlast, vooral door de brandharen die gezondheidsklachten kunnen veroorzaken, zijn sindsdien een jaarlijks terugkerend probleem geworden.
Natuurlijk bestrijden “In 2020 zijn we begonnen met het ophangen van nestkastjes voor Mezen. Denk hierbij aan koolmezen, pimpelmezen en de kuifmees. Deze vogeltjes eten de eikenprocessierups en zijn daardoor een natuurlijk afweersysteem. Op dit moment hebben we negenenvijftig kasten hangen, waarvan tien dit jaar gloednieuw zijn", zegt Berend. Hij laat weten dat er dit jaar maar liefs 28 kastjes bewoond zijn. “We hebben 9 koolmezen nestjes, 15 pimpelmezen, 1 boomkruiper en 3 nestjes waarvan we het niet zeker weten omdat er nog geen jongen waren of deze al uitgevlogen zijn.”
“Een andere natuurlijke wijze waarom we de rupsen bestrijden is het maaibeleid van de bermen. Door deze minder intensief te maaien maar juist wat wilder te laten groeien hopen we dat er meer natuurlijke vijanden zoals de Sluipwesp en sluipvlieg blijven.”
Controleren met het blote oog In de gemeente Culemborg worden jaarlijks alle eikenbomen gecontroleerd. Volgens Berend wordt dat met de nieuwe bomenkaart een stuk makkelijker. “Omdat die controles met het blote oog gedaan worden, wilden we een betere manier vinden om zeker te weten dat we geen bomen zouden missen. Door de bomenkaart hopen we het voor de medewerkers die deze controles doen makkelijker te maken alle bomen te vinden.”
“Wanneer er eikenprocessierupsen gevonden worden komt er een rood-wit lintje om de boom. De opruimingsdiensten komen de rupsen dan opzuigen”, vult Berend nog aan.
