CULEMBORG - Wat begon als een vrijstadsclub, is 50 jaar later Natuur- en Vogelwacht Culemborg (NVWC), een vereniging die zich al vijf decennia inzet voor natuurstudie, bescherming en bewustwording. Kars Veling, voorzitter van de NVWC, vertelt: "Zelfs stadsmensen vallen voor een vlinder. Die ene vlinder kan het begin zijn van een levenslange fascinatie voor de natuur – precies wat de NVWC probeert te bereiken."
De vereniging, opgericht op 5 maart 1975, begon als een vrijstadsclub zonder formele hiërarchie. “Iedereen had inspraak, en we namen collectieve besluiten,” legt Veling uit. Maar al snel ontstond de behoefte aan meer structuur. Inmiddels is de NVWC een solide organisatie met meer dan 400 leden, waarvan zo’n 100 actief en 30 zeer actief bijdragen aan de vele werkgroepen en activiteiten.
Een leven lang verbonden met de natuurKars Veling weet waar hij het over heeft. Als jongen werd hij lid van de vereniging nadat hij een clubblaadje in handen kreeg. "Ik zag vogels die ik niet eens kende. Dat inspireerde me om meer te leren en uiteindelijk zelfs bioloog te worden." De NVWC richt zich niet alleen op volwassenen. Al in de beginjaren werden jeugdactiviteiten georganiseerd, zoals natuurkampen en excursies voor kinderen van twaalf jaar en jonger. Hoewel de jeugdafdeling nu kleiner is dan vroeger, blijft het betrekken van jongeren een belangrijk doel.
Hoogtepunten en werkgroepenDe NVWC kijkt terug op indrukwekkende hoogtepunten. Zo bestaat de knotgroep al net zo lang, zelfs iets langer, dan de vereniging zelf. Deze groep beheert knotwilgen, een iconisch onderdeel van het rivierenlandschap. “Knotwilgen horen bij deze regio, en we zorgen ervoor dat ze in het landschap blijven,” zegt Veling. Een andere actieve werkgroep is de nestkastenwerkgroep, die tientallen nestkasten onderhoudt en controleert in en rondom Culemborg. “Voor vogels zoals torenvalken, steenuilen en kerkuilen is er te weinig natuurlijke nestgelegenheid. Wij helpen hen een plek te vinden en houden de broedresultaten bij.” Ook mezenkasten worden ingezet als natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups. Andere werkgroepen richten zich op vogels, insecten en jeugdactiviteiten, maar ook op bewustwording. “We zien steeds meer versteende tuinen, en dat is geen goede ontwikkeling. Naast minder natuur kan regenwater door die stenen tuinen niet goed de grond in. Wij proberen mensen te inspireren om vergroening te omarmen.”
Natuur en samenwerkingDe NVWC werkt nauw samen met de gemeente Culemborg, al botst het natuurbelang soms met andere gemeentelijke doelen. “Samenwerking brengt ons verder,” benadrukt Veling. “Bijvoorbeeld bij het schoonmaken van sloten denken wij mee over hoe dat kan met zo min mogelijk impact op vogels en andere dieren.” Ook is de vereniging betrokken bij nieuwbouwprojecten, zoals in Parijsch, waar gelukkig rekening wordt gehouden met vleermuizen en broedende vogels.
Feestelijke jubileumvieringHet 50-jarig jubileum wordt groots gevierd. Op de oprichtingsdatum, 5 maart, verschijnt een speciaal jubileumnummer van het clubblad Hak-al. Op 25 mei, de Landelijke Dag van de Biodiversiteit, organiseert de NVWC in samenwerking met LekArt een grote manifestatie op Werk aan het Spoel. “Het wordt een natuurfeestdag met kunst geïnspireerd door de natuur,” vertelt Veling enthousiast. Het feestjaar wordt afgesloten op 22 november met een speciale uitgave van Voetnoot, het blad van Voet van Oudheusden, en een feestelijke bijeenkomst.
Daarnaast introduceert de vereniging een nieuwe bakfiets waarmee ze de wijken ingaan om mensen te informeren en inspireren. Ook komen er een natuurvraagbaak en een biodiversiteitspakket, zodat iedereen zelf aan de slag kan.
Toekomstige uitdagingenVoor Veling is het werk binnen de vereniging een bron van energie. Hij besteedt wekelijks een dag aan zijn vrijwilligerswerk en geniet daar met volle teugen van. "Ik ben even blij als ik een huismus zie als een zeldzame zeearend. Natuur is er om van te genieten en om te beschermen."
De NVWC blijft ook in de toekomst de vinger aan de pols houden. "We willen ervoor zorgen dat natuur een vanzelfsprekend onderdeel blijft van plannen in de regio." Met die missie en de aanstekelijke passie van de leden kijkt de vereniging vol vertrouwen naar de volgende 50 jaar.
Meer informatie:
www.nvwc.nl