RIJSWIJK - Velt (de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren) bestaat vijftig jaar. Het thema van het jubileumjaar is delen. Daarom organiseert Velt-Betuwe tijdens de open-tuinendagen op 1 en 2 juni van 13.00 tot 17.00 uur een deelfestival op Fruitproeverij Zandberg in Rijswijk.
Het programma van dit gouden jubileum bestaat onder andere uit: Een zelf-deelplein: alles wat te maken heeft met tuinieren kun je hier delen. Bijvoorbeeld je chutney(recept), overtollig tuingereedschap en tuinboeken die je niet meer gebruikt. En er is een natuur-deelplein: hier kunnen bezoekers ervaringen delen over bijvoorbeeld zaaien of stekken.
Deelfestival vol natuurlijk vermaakOp het ambachtsplein kun je als bezoeker verven met planten, werken met wol en jezelf amuseren met houtbewerking. Voor de kids is er op zaterdag ook het nodige en natuurlijke vermaak op het kinderplein: maak je eigen kunstwerk, ga ermee op de foto en lijst je foto in met natuurlijk materiaal. Daarnaast is er op beide dagen een fotospeurtocht en een zaden- / plantenpuzzel. Vanzelfsprekend is er een ontmoetingsplein om de inwendige mens te versterken: een café met koffie, thee, sapjes, lekkers en Velt boekenverkoop. Hier zullen de boeken van Velt verkocht worden. Verder is het deelfestival gratis. Bezoekers mogen in de geest van het festival dingen met elkaar delen en niet iets aan elkaar verkopen.
Onderweg laat ik zien wat er op dat moment interessant is.
WildplukwandelingYolanda de Vlugt van KRUIDINN neemt geïnteresseerden vanaf het natuurdeelplein op zowel zaterdagmiddag als zondagmiddag om 13.00 en 15.00 uur mee op een ‘Wildplukwandeling’ over het terrein van Fruitproeverij Zandberg in Rijswijk. Eigenaar Laurens Smits geeft op beide dagen om 14.00 en 16.00 uur een rondleiding over zijn terrein. Op zondag komt ook imker Jan van Dongen. Laurens vertelt dat hij op zijn ronde bezoekers informatie geeft over het voedselbos. “Onderweg laat ik zien wat er op dat moment interessant is. Het is nu enttijd. Daar vertel ik dan over en toon ik wat een ent is.”
Eetbaar bosLaurens en zijn vrouw zijn vijftien jaar geleden begonnen met hun voedselbos. “We hebben dat in de loop der jaren ingeplant.” Nu loop je door een bos waar je van kunt eten. “Er staan bijvoorbeeld appels, noten en bessenstruiken. En alles door elkaar heen.” Spuiten en kunstmest zijn uit den boze. “Bij een plaag redden we ons op een andere manier. We zetten bijvoorbeeld ook ‘vroege’ kersen. Spreeuwen schakelen pas later in het jaar over op kersen. En anders is het maaltje dat ze hier meepikken ook een vorm van delen.”
Gonzend RivierenlandDe deelname van Gonzend Rivierenland verleent een extra Betuws tintje aan het Rijswijkse deelfestival. Een delegatie van deze projectgroep komt vertellen over de plannen voor het tweede landschapslint van Varik naar Rijswijk. Hilde Engels is oprichter en bestuurder van De Fruitmotor. “Gonzend Rivierenland is één van onze grotere projecten,” vertelt ze. “Naast het delen van onze plannen voor het Voedsellint, zoals het gaat heten, delen we ook ‘Krenkelaar’ uit. Dit is een alcoholvrije cider van geredde Betuwse appels.”
Onze linten geven een prima aanvulling op de groenblauwe dooradering van het Betuwse landschap
Van veer naar veerAanvankelijk lag het in de bedoeling om zeven linten van Zuid naar Noord en van veerpont naar veerpont in het rivierenlandschap van de Betuwe aan te leggen. “We zijn nog aan de uitwerking bezig van hoe dat in de praktijk uitpakt,” zegt Hilde hierover. “Veel Natura-2000 gebieden zijn Oost – West gericht. Onze linten geven daarom een prima aanvulling op de groenblauwe dooradering van het Betuwse landschap. Het is de bedoeling dat dit in 2030 op 5% komt en voor 2050 ligt de lat op 10%.”
Het VoedsellintDe Vlinderroute van Tiel naar Eck en Wiel is eerder gestart. Het tweede concrete lint van Varik naar Rijswijk, het Voedsellint, krijgt steeds meer vorm. Het tweede lint heet zo, omdat het Voedsellintteam ontdekte dat er langs deze route van negen dorpen en één stadje (Buren) veel voedselproducenten, streekwinkels en pompoenenvelden liggen. Bovendien start het Voedsellint bij het Veerhuis in Varik waar een Tiny Forest in aanleg is. ‘We zijn ontzettend blij met Dénise van der Lindens enthousiasme als trekker van dit lint,” zegt Hilde “Haar toewijding en energie zijn enorm belangrijk voor de verbinding tussen de deelnemers. Ze heeft een groep mooie mensen om zich heen verzameld die gemotiveerd en bezield aan de slag gaan. Het krijgt zo echt een zwaan-kleef-aaneffect.”
Veel Betuwnaren vinden het waarschijnlijk interessant om zich verder te verdiepen in ecologisch tuinieren
Oude ambachtenVolgens gastheer Laurens Smits mag je op het deelfestival ook kennis delen over oude ambachten en manieren waarop je zelf iets maakt. “In de Betuwe wonen veel mensen in het groen of met grote tuinen rondom hun huis. Die vinden het waarschijnlijk interessant om zich verder te verdiepen in ecologisch tuinieren.” Laurens laat zien hoe je - in plaats van een compostberg te laten gisten - met Bokashi kunt werken. Bokashi is het Japanse woord voor gefermenteerd organisch materiaal. Met Bokashi kun je organische resten omzetten tot een rijke bodemverbeteraar. “Dit leidt tot een anaerobe vergisting met effectieve micro-organismen. Daar houd je veel meer van over dan van een traditionele composthoop.”