OPHEUSDEN - In deze reeks artikelen delen bestuurders van de gemeenten binnen ons uitzendgebied hun visie op actuele, maatschappelijke en lokale thema’s. In deze vierentwintigste aflevering burgemeester Jan Kottelenberg (65) van de gemeente Neder-Betuwe. “Je hebt iedereen in de gemeente nodig om een goed resultaat te behalen.”
Naast zijn rol als burgervader is de burgemeester voorzitter van de gemeenteraad en voorzitter van het college van burgemeester en wethouders. Daarnaast heeft de eerste burger van Neder-Betuwe een aantal wettelijke taken. “Ik ben verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en voor de veiligheid in mijn gemeente. Daarnaast heb ik ‘interne zaken’ in mijn takenpakket, ben ik actief in Veiligheidsregio Gelderland-Zuid en fungeer ik als voorzitter van het Laanboompact.” Dit is het netwerk van kwekers, overheden, onderzoekers en bedrijfsleven.
Invloed op denken De burgemeester constateert dat we in een verwarrende tijd leven met twee oorlogen, in Oekraïne en Gaza, die ook een forse impact hebben op de inwoners van gemeente Neder-Betuwe, net zoals in heel Nederland. “Dat heeft zijn invloed op de manier waarop we over dingen denken,” filosofeert burgemeester Kottelenberg. “Dit vertaalt zich in een crisis in het denken over het politieke bestuur met daaraan gekoppeld het fluctueren van de politieke voorkeur van stemgerechtigden. Die onrust leidt tot grillig kiesgedrag en dat geeft een onrustig beeld.” De burgemeester ziet dit alsof mensen op zoek zijn naar een nieuw thuis. “Veel kiezers zweven.” De eerste burger van Neder-Betuwe blijft realistisch en weet dat je elkaar nodig hebt om besluiten te nemen en deze uit te voeren. “In dit spel heb ik als burgemeester een rol om de partijen te verbinden met elkaar. Dat verloopt in onze gemeente met een zekere rust, omdat de partijen in de gemeenteraad behoorlijk stabiel zijn. Daarmee zijn we als Neder-Betuwe een uitzondering.”
Tussenpersoon Burgemeester Kottelenberg vindt zichzelf vaak terug in de rol van intermediair, die van tussenpersoon. Hij wil veel tussen de mensen in staan. “Ik vind dat we te vaak in onze eigen bubbel zitten en elkaar te weinig echt ontmoeten. Bestuurders zouden beter moeten gaan luisteren,” is een conclusie van de burgervader. “Dat zijn veel mensen verleerd in dit land. Eerst luisteren en dan zelf pas zeggen wat je denkt.”
Bijzondere gemeente Neder-Betuwe is een bijzondere gemeente omdat er één grote, stabiele, politieke partij is: de SGP. Dit geeft in de beleving van de burgemeester een gelijkmatig beeld van dingen die in zijn gemeente gebeuren. “Het geeft ook tempo aan het uitvoeren van besluiten omdat het gemeentebestuur relatief gelijk blijft. Wij zijn een gemeente van doeners. Er leeft een grote wil bij allen om er met elkaar uit te komen. De uitdaging hierbij is consensus te bereiken. Dat zit in ieders genen. Iedereen wil gehoord en gezien worden en gezamenlijk goede besluiten nemen. Ik, als bestuurder, zit er vooral voor het collectief.”
Te veel in eigen bubbel De grootste zorg van de burgervader is evenwel dat mensen te veel in hun eigen bubbel zitten. “Op het moment dat één partij de macht zou krijgen, lopen we het gevaar dat er één kracht ontstaat. Het ideaal blijft een breed draagvlak. Het is belangrijk voor een samenleving en zeker ook voor een gemeente als Neder-Betuwe dat we accepteren dat mensen verschillen van elkaar. Ik vind daarom dat we in gesprek met elkaar moeten blijven. Het isoleren van jezelf in een bubbel houdt een risico in. Dat geldt ook voor te veel op je telefoon zitten trouwens. Beter een goede buur dan een drukbezocht socialmedia-account.”
Noaberschap Wat het welzijn van zijn inwoners betreft is de burgervader fan van het fenomeen noaberschap. Daarin sta je je buren bij met raad en daad als dat nodig is. ‘Hoe kan het goed met je gaan als het slecht met je buren gaat?’, vraagt de burgemeester zich hierbij hardop af. “Zorgen voor elkaar heeft te maken met waar je woont in plaats van de persoon die je bent. Sociale controle heeft enorm veel voordelen. Je kun geen betere alarmcentrale hebben dan je buren.” Dat wenst hij de inwoners van Neder-Betuwe ook toe. “Praat met elkaar en drink een kopje koffie met elkaar. Wees er voor elkaar. Hier kun je veel isolement en eenzaamheid mee voorkomen.”
Mensen ontmoeten Het meest kijkt de eerste burger van Neder-Betuwe ernaar uit om naar buiten te gaan en mensen te ontmoeten. “Daar krijg ik energie van.” Kottelenberg merkt dat hij dat het leukste aspect van zijn ambt vindt. “Binnen het gemeentehuis geef ik energie en buiten krijg ik energie,” vat hij kernachtig samen. “Graag zou ik nog meer tussen de mensen staan om de verbinder te zijn tussen binnen en buiten. Bij de rondgang langs de dorpen, ik deed dat toen ik burgemeester werd en herhaalde dat vorig jaar bij mijn herbenoeming voor een nieuwe termijn, krijg ik altijd veel te horen. Dat is wel eens confronterend, maar dit biedt ook veel aanknopingspunten om de gemeente te besturen. Het zet mijn antennes op scherp.”
Zelfredzaamheid Trots is de burgemeester op de zelfredzaamheid van de regio. “Het is vanouds een geïsoleerd gebied geweest, waarin inwoners veelal hun eigen boontjes dopten. Dat heeft geleid tot een groot probleemoplossend vermogen van de Neder-Betuwenaren. Dat vertaalt zich onder meer in harde werkers in onze dorpen. Het bolwerk Neder-Betuwe kan tegen een stootje.” De burgemeester signaleert dat werkgevers bereid zijn om werknemers kansen te geven. “Ze staan stevig met de klompen in de klei. De cultuur van zelfredzaamheid is groot.”
Gezamenlijk voor alle gezindten Koningsdag en Dodenherdenking komen eraan. De dorpscomités zijn al lang actief voor deze dagen om die op gepaste wijze te vieren en te gedenken. “Dit zorgt ervoor dat alle gezindten iets gezamenlijks hebben. Daardoor vallen de verschillen tussen mensen weg en kijken ze eerder naar de overeenkomsten,” is de overtuiging van de burgemeester. “Als we alleen naar de verschillen kijken, dan wakkeren we alleen maar crisisgevoelens aan. Ik spreek ook de hoop uit dat de jeugd mee blijft doen aan de festiviteiten en plechtigheden. Ik voel me ook en vooral verantwoordelijk voor de opgroeiende jeugd. Ze horen bij de gemeenschap. We geven om ze.” De burgemeester onderkent het belang van zijn rol in de gemeenschap. “Ik ben onderdeel van zowel het probleem als de oplossing.”