VIANEN - Eindelijk. Na dertig jaar was het vrijdag 23 januari 2024 zover. De eerste steenlegging voor de herbouw van wipkorenmolen in Vianen heeft plaatsgevonden. Onder toeziend oog van ruim honderd belangstellenden legde de oudste vrijwilliger van de Stichting Herbouw Wipkorenmolen Vianen, de 98-jarige Piet Kastelein, alias de founding father, de eerste steen.
Onder het gezoem van een aantal drones dat boven de bouwplaats van de molen cirkelde, maakte de interim voorzitter, Arti Enkelaar, in zijn inleiding gewag van het doorzettingsvermogen van de vrijwilligers van de stichting om dit dertig jaar vol te houden. “Ik heb daar enorm veel bewondering voor.”
Doorzettingsvermogen Daarna was het de beurt aan Piet om zijn kijk te geven op dertig jaar doorzettingsvermogen. “We laten met deze steenlegging dertig jaar achter ons. Die molen komt er eindelijk te staan,” zei hij gedecideerd. Vervolgens heette wethouder Bel alle aanwezigen van harte welkom. Hij vond dit een bijzonder moment. “Ik heb - voor ik hier naartoe kwam - nagedacht. En uiteindelijk past hier één conclusie: ‘de aanhouder wint.’ De mensen van de stichting hebben op veel deuren geklopt om dit project van de grond te tillen. Ook op die van de gemeente. En ik moet in de spiegel kijken, want wij als gemeente Vijfheerenlanden konden niet altijd thuis geven.”
Belangrijke rol voor molens Bel merkt op dat de stichting nu duidelijk een fase verder is. “Ik heb buitengewoon veel waardering voor dit project gekregen. De heer Kastelein is hier de belichaming van.” Hij memoreert dat molens altijd een belangrijke rol hebben gespeeld in de Nederlandse samenleving. “Als productiefactor en als waarde voor het landschap. Molens spreken ook een taal. Met de stand van de wieken kun je een molen emoties laten uiten. Deze molen spreekt sowieso doorzettingsvermogen uit. En van dit soort molens is nooit ellende gekomen, zoals dat met de huidige windmolens wel het geval is. Jullie hebben er een ‘moeilijke' klus aan gehad De gemeente heeft hier ontzettend veel waardering voor.” Eerste steen Ondertussen treffen stoere metselaars de voorbereidingen voor het leggen van de eerste steen. Die met een strikje erom klaarliggen voor de drie kandidaten. Piet Kastelein, mevrouw Nicole Bakker, directeur van De Hollandsche Molen en wethouder Kees Bel. De legging van de echt eerste steen is echter voorbehouden aan Piet Kastelein. Als tweede legt mevrouw Bakker haar steen en als laatste van dit trio legt wethouder Bel zijn steen. Daarmee is aan dit gedeelte officieel een einde gekomen.
Verrassing Daarna volgt er voor Piet een verrassing. Hij mag de stoet voorafgaan naar een plek vlak bij de ingang voor een tweede ceremonie. Hij krijgt een korte toespraak waarin hij woorden van dank krijgt voor zoveel toewijding. Kastelein mag als dank voor alles de naam van het plein onthullen door een met een touwtje een juten zak van een naambord te verwijderen. Daarop staat: Piet Kasteleinplein met als onderschrift: Vianees pur sang. Hij is zichtbaar ontroerd en fluistert nauwelijks hoorbaar. “Zo, dat is een hele eer.”
Kennisoverdracht De Stichting Herbouw Wipkorenmolen wil mensen motiveren en inspireren om kennis van (immaterieel) regionaal erfgoed te behouden en over te dragen. Dit door middel van de wederopbouw van de wipkorenmolen in Vianen. De missie van de stichting is de wipkorenmolen een educatieve functie te geven, die dit (immateriële) regionale erfgoed in standhoudt en ook de regio economisch versterkt.
Gedrevenheid Enthousiaste vrijwilligers, die het hart vormen van de stichting, zijn vanaf 1994 gedreven bezig de Viaanse wipkorenmolen te herbouwen. Dit met integratie van moderne en milieutechnische innovaties. De molen wordt een van de grootste wipkorenmolens in Nederland en wordt herbouwd volgens het originele bestek uit 1691. Oude ambachten als molenmakers en molenaars, door UNESCO verklaard tot Nederlands immaterieel erfgoed, zijn zo zeer goed zichtbaar. Zo is de wipkorenmolen tijdens én na de bouw van grote educatieve waarde. In samenwerking met lokale en regionale basis- en middelbare scholen kunnen scholieren een bezoek brengen aan de bouwplaats en de werkende molen. Daarnaast werkt de stichting samen met de gemeente Vijfheerenlanden en Stichting Bouwloods om werkplekken te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.