RIVIERENLAND - Het is maar een paar minuten lopen van het Flipje en Streekmuseum in het centrum van Tiel naar de Kleine Willemswaard aan de Waal. De natuur mag in deze kleine uiterwaard ongemoeid haar gang gaan. ‘Rewilding’ heet dat tegenwoordig.
De Hollandse koeien die er tot een paar jaar geleden graasden, zijn vervangen door Schotse Hooglanders en het Engels raaigras maakte plaats voor metershoge wilde planten. “Niet dat alle bewoners op deze ruige natuur zaten te wachten”, vertelt Caroline van der Mark van ARK Rewilding Nederland: “Er was behoorlijk wat weerstand. Maar pas ontmoette ik een bewoner die zei dat het landschap haar ziel heeft teruggekregen. Hoe mooi kan je het zeggen.”
Rivier kan weer vrijuit stromen ARK is één van de initiatiefnemers van het rewilding-project bij Tiel. Oude geulen werden open gegraven en de zomerdijk werd verlaagd. Zo kan de rivier bij hoog water weer vrijuit in het gebied stromen. De zaden die de rivier uit Europa meeneemt, ontkiemen hier en dat had een enorme groene explosie in het gebied tot gevolg. De terugkeer van honderden plantensoorten zorgde ook voor een grote toename aan insecten en vogels. En dat is wat ‘rewilding’ beoogt: groei van het aantal soorten door de natuur de ruimte te geven.
Sinds een paar jaar leven er ook bevers in het gebied. Door hun geknaag aan de wilgen langs de geulen maken ze ruimte voor andere soorten. De Schotse hooglanders grazen op sommige plekken de bodem heel kort af, maar andere plekken laten ze weer ongemoeid. Zo ontstaat er variatie in de begroeiing waar insecten van profiteren. Ook de mest die de dieren achterlaten is een voedingsbron voor tal van soorten.
Natuurlijk evenwicht In de Kleine Willemswaard is in een paar jaar tijd een natuurlijk systeem ontstaan dat steeds meer in evenwicht is en daarmee beter bestand tegen bijvoorbeeld klimaatverandering. Ruig en robuust naar het voorbeeld van de Millingerwaard die verderop achter Nijmegen aan de Waal ligt, het eerste en grootste rewilding-project in Nederland. ARK wil op veel meer plaatsen langs de rivier meer ruimte geven aan natuurlijke processen. Ook de bossen op de Veluwe zouden volgens ARK door ‘rewilding’ veel robuuster en beter bestand tegen klimaatverandering kunnen worden.
