TIEL - Midden in de stad Tiel ligt een groene oase van rust. Het is stadslandgoed De Franciscushof, een grote biologische moestuin aan de J.D. van Leeuwenstraat in Tiel, naast de R.K. begraafplaats. Coördinator Aad van Dijk. “Het doel is maaltijden voor het inloophuis. Niet alleen pamperen, maar ook de handen uit de mouwen steken.”
De totale oppervlakte van de stadsoase bedraagt ongeveer 3.500 vierkante meter. Het bestuur van de RK-parochie heeft de grond in de beginfase voor vijf jaar gratis ter beschikking gesteld voor dit project van het Inloophuis Tiel. Stadslandgoed Franciscushof is ontstaan als initiatief van het Inloophuis Tiel.
Motto van zes woorden De tuin is biologisch-dynamisch opgezet met hulp van de Hogeschool Warmonderhof en wordt door vrijwilligers verzorgd. “Het is niet zo dat iedereen een eigen stukje heeft, maar we werken er samen aan.” Aad en zijn ongeveer dertig vrijwilligers geven inhoud aan de tuin met wisselteelt op zes vlakken. “We hebben ook een motto van zes woorden: ‘Alle Pesticiden Kunnen Beter Vermeden Worden’. Daarbij staat de A voor Aardappelen, de P voor Peulvruchten, de K voor Kolen, de B voor Bladgroenten, de V voor Vruchtgewassen en de W voor Wortelen.” Dit motto komt van Velt - een Belgische biologisch-dynamische organisatie. “In Culemborg zit het centrum voor de Betuwe,” licht Aad toe. “Zij zijn voor veel zaken onze leverancier en onze vraagbaak.”
Enthousiasme Tijdens de rondgang op het stadslandgoed toont Aad zijn enthousiasme voor alles wat er groeit en bloeit. “De aardappelen zijn een dankbaar product. Daar hebben we er veel van. In het veld met kolen staan palmkool, boerenkool, broccoli, wittekool en rodekool. Die staan al heel hoog.” Bij een aantal bladgroenten liggen netten over de groenten. “Dat doen we tegen de koolwitjes. Die eten de groenten op. En daar zijn we dan minder blij mee.” Ondertussen vertelt de coördinator dat de Franciscushof valt onder het Diaconaal Centrum Tiel. “Daar valt het Inloophuis onder en dat geldt ook voor het Tielse Maatjes project. Het Inloophuis is een gezamenlijk initiatief van de katholieke en de protestante kerk. Het is iedere dag geopend van 12.00 tot 15.00 uur. Zo’n twintig mensen komen daar dagelijks. Tielse Maatjes is specifiek voor mensen die psychisch kwetsbaar zijn.”
Naamgever Franciscus De Franciscushof is inmiddels in een stichtingsvorm gegoten. “Dat is handig bij het aanvragen van financieringen. Dat maakt ons tot een serieuze partij voor geldschieters en andere belangenpartijen.” Vervolgens praat Aad honderd uit over de tomaten die er in wel zestien verschillende soorten staan. “We hebben ook een boomgaard, gesponsord door de gemeente Tiel. Er staan hoofdzakelijk appels in en ook een paar kersenbomen. De eerste boom is toen geplant door de burgemeester van Tiel.” Middenin de kruidencirkel staat een beeldje van de naamgever van de Tielse stadstuin: Franciscus. “Hij is de beschermheilige van de natuur en de dieren. Vandaar dat we dit beeld hebben neergezet en de tuin naar hem hebben genoemd.”
Wilde bijen De druivenranken aan de rand van de tuin hangen al vol druiven. “Die verkopen we hier ook of we maken er sap van. Mijn vader was tuinder. Die zou gezegd hebben: ‘Minder druiven is beter voor de ranken.’ We hebben ook een speciaal soort druif staan voor Turkse gerechten.” In één van de hoeken van de stadstuin staat een levensgroot insectenhotel. “Dit staat hier om de wilde bijen ook een kans op overleving te bieden. We maken ook onze eigen compost. Dat doen we met groente-afval en paardenmest. Die combinatie is in twee jaar rijp voor de tuin.”
Invasie Iedere dag, behalve op zondag is het hek van De Franciscushof open en zijn er mensen die weten wat er gedaan moet worden. Om half elf drinken de vrijwilligers gezamenlijk koffie of thee. In deze pauze was er een invasie van gele hesjes. Onschuldig, want het betrof een groep kinderen die in een nabijgelegen kinderopvang verblijven. En wat is er dan leuker dan bij de buren gaan kijken hoe alles groeit en bloeit?
Zorgen Er zijn zeker zorgen bij de coördinator. “De grond is van de parochie. Als ze op dit terrein ooit huizen mogen gaan bouwen, dan is de grond goud waard. Die verandert met het bestemmingsplan. Eerst hadden we voor vijf jaar toestemming. Nu zitten we in het tiende jaar en krijgen we iedere keer voor een jaar toestemming. Dat weerhoudt ons ervan om langetermijn plannen te maken. We zouden best zonnepanelen op ons - door de Rotary gesponsorde - tuinhuis willen laten leggen, maar investeren heeft pas zin als dat voor een langere termijn kan."
