CULEMBORG - Voor de jeugd is er niets lekkerder dan voorgelezen worden. Ontsnappen naar een onbekende wereld. Even wegkruipen op schoot of in een lekkere stoel en luisteren naar de fijne stem van de voorlezer. In de bibliotheek van Culemborg lezen vrijwilligers weer voor vanaf woensdagmiddag 15 februari. Kinderen mogen ook aanschuiven als ze nog geen lid van de Bieb zijn.
Voorlezen is voor een kind heel belangrijk. Het is leerzaam en stimuleert de taal- en sociaal-emotionele ontwikkeling van een kind. Bovendien is voorlezen erg gezellig. Dat is ook de overtuiging van BoekStart- en leescoach Riske Hengstermann en wijkcoach bij ElkWelzijn, Ahmed Ben Saddik. Zij zijn betrokken bij het voorleescorso in Culemborg.
TaalachterstandAhmed licht toe dat het voorleescorso is bedoeld om kinderen met een taalachterstand aan te moedigen om te lezen en kennis te laten maken met boeken. “Het doel van het voorlezen door vrijwilligers is om er bij gezinnen een vast ritueel van te maken. Dat is bij gezinnen met laaggeletterdheid of met een migratieachtergrond ongebruikelijk.” Riske vertelt dat er 2,5 miljoen laaggeletterden zijn in Nederland. “35% hiervan heeft een migratieachtergrond. 65% is dus Nederlands. Die gezinnen zijn slecht in beeld bijvoorbeeld door schaamte. Soms is er sprake van analfabetisme en onbekendheid met het fenomeen voorlezen.”
Verhalen vertellenDe wijkcoach van ElkWelzijn licht toe dat het vroeger gebruik was in de Arabische cultuur om verhalen te vertellen in plaats van voor te lezen. “Nu is dat een kans om twee culturen te verenigen, dus voorlezen en verhalen vertellen.” Het voorleescorso heeft volgens de beide coaches louter voordelen. “Er zijn geen nadelen,” stelt Ahmed. “Alle ouders zijn blij en dankbaar dat we dit aanbieden. Het is een gouden kans om kinderen vooruit te brengen. Het is ook een goede voorbereiding op school, want voorlezen vergroot de woordenschat van kleuters. Dat is een goed startpunt voor begrijpend lezen.”
Cyclus doorbrekenRiske stipt nog eens het belang aan van lezen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en hun ontwikkeling van cognitieve vaardigheden. “Van de 2,5 miljoen laaggeletterden is 50% van moeder of vader van een kind onder de 18 jaar. Wij richten ons op de fase van 2 t/m 8 jaar, de voorschoolse fase plus de kleuterperiode. Daar proberen we de cyclus van laaggeletterdheid te doorbreken.”
VoorleesvrijwilligsterOok voorleesvrijwilligster Henny van Kats is overtuigd van de meerwaarde van voorlezen aan kinderen. “Ik doe dit nu al tien jaar. Ik lees zowel in de Bieb voor aan kinderen als bij mensen thuis in het kader van het voorleescorso. In de Bieb doe ik dat met drie andere dames om toerbeurt, dus eens in de vier weken. Onder het lezen doen we van alles om de kinderen bij het verhaal te betrekken.” Henny’s motivatie zit in het besef dat het heel belangrijk is voor de woordenschat van kinderen dat iemand ze voorleest. “Het is ook van belang voor de begripsvorming. Soms leg ik een term, zoals bijvoorbeeld regenboog, uit. Het is hartstikke leuk om te doen; ik ga er voorlopig nog mee door.”
Vast ritueelAlle veertien vrijwilligers hebben fysiek bij gezinnen thuis voorgelezen. En in de corona jaren 2020 en 2021 hebben de vrijwilligers of digitaal of in de achtertuin voorgelezen. Ahmed is nu bezig met het koppelen van vijftien gezinnen. Dus het voorstellen van vrijwilligers aan de gezinnen. “Ik doe zo’n twee tot drie gesprekken per dag. Onze vrijwilligers gaan twintig weken één uur per week voorlezen met als doel dat dit een vast ritueel wordt voor de ouders. Zij moeten ook bij het intakegesprek aanwezig zijn.”
Samenwerkende partijenEr is een aantal partijen dat samenwerkt in dit voorleesproject. Naast Bibliotheek Rivierenland en ElkWelzijn zijn dat Het Weeshuis Museum en de gemeente Culemborg. “We hebben onze krachten gebundeld,” zegt Riske daarover. “En besloten om elk op eigen terrein een bijdrage te leveren. De Bieb werkt ondersteunend met boeken, leespasjes en advies.” Ahmed vervult een coördinerende rol en werft de gezinnen plus de vrijwilligers. “Er staan er al stuk zes op de wachtlijst. Dus het gaat goed,” glundert hij. “We blijven ondersteunen en organiseren een terugkomdag. Daar wisselen vrijwilligers ervaringen, tips en tops met elkaar uit. Dat zijn heel mooie bijeenkomsten.”
Interactief voorlezenVoor de vrijwilligers starten met voorlezen wonen ze een trainingsavond bij. Daarin krijgen ze onder andere een training van de Bieb in interactief voorlezen. “Dat is een manier van lezen om kinderen actief bij het verhaal te betrekken,” legt Riske uit. “Na de twintig weken is er voor het hele gezin ter afsluiting een afscheidsfeestje waar ook de wethouder een certificaat van deelname komt uitreiken. We regelen ook een theatervoorstelling voor de kinderen.” Iedereen neemt voedsel mee uit de eigen cultuur en keuken, zegt Ahmed. “Van elkaars eten proeven en daardoor met elkaar in gesprek gaan werkt verbindend. Dat is een subdoel van het voorleescorso. Samen eten verbroedert.”
VoorwaardenAanmelden voor het voorleescorso kan bij wijkcoach van ElkWelzijn, Ahmed Ben Saddik, 06-23543320 of
abensaddik@elkwelzijn.nl. De voorwaarden zijn: er moet sprake zijn van taalachterstand bij het kind, ook voor Westerse gezinnen. Deelname is gratis. “Ouders moeten wel thuis zijn als de vrijwilliger komt voorlezen,” zegt Ahmed met nadruk. “En vrijwilligers komen alleen om voor te lezen en niet om andere taken uit te voeren. Afspraak is wel nakomen, dus betekent dat: erbij zijn en blijven. Wij respecteren de privacy van het gezin. Alles blijft binnenskamers.”
Gratis lidmaatschapKinderen die nog geen lid van de bibliotheek zijn, krijgen tot 18 jaar een gratis lidmaatschap. “Riske stipt meteen een voordeel daarvan aan. “Per keer mogen ze dan maximaal vijftien boeken lenen. Misschien een goed idee om die na de voorleesfeestjes op de woensdagmiddag mee te nemen. Elke woensdagmiddag om 15.00 uur, ook gratis toegankelijk en geen aanmelding nodig.”
AgendaVoor deze en overige voorleesactiviteiten check de agenda op de website van
Bibliotheek Rivierenland.
