
GELDERMALSEN - Het inzamelen van papier door verenigingen in Rivierenland hangt aan een zijden draadje. Donderdag hebben zeven van de acht deelnemende gemeenten in het bestuur van afvalinzamelaar Avri het voornemen uitgesproken om er per 1 januari mee te stoppen. In oktober of december volgt een definitief besluit. Er moet dan meer duidelijk zijn over de gevolgen en oplossingen voor de clubs.
Al vanaf 2011 wordt er binnen het bestuur van Avri gesproken over het stoppen met de inzameling van oudpapier met vrijwilligers. Het zou niet goed meer binnen de professionele bedrijfsvoering passen en goedkoper kunnen zonder vrijwilligers. Recent is Avri naar buiten gekomen met de conclusie dat het ook om veiligheidsredenen niet langer verantwoord is.
Voor veel gemeenten blijkt dit het zetje te zijn om nu echt tot een besluit te komen en de meerderheid beslist. De drie gemeenten ten zuiden van de Waal (Zaltbommel, Maasdriel en West Maas en Waal) staan alvast op het standpunt dat zij liever vandaag dan morgen stoppen. De veiligheid is daarbij het belangrijkste argument, maar zij vinden ook dat het in de loop der tijd een oneigenlijke subsidie is geworden.
'Veiligheid voor alles'
Dit omdat de vergoeding niet meer in verhouding staat tot de opbrengst van het papier. Het is ook -vinden zij- aan de gemeente om te zorgen voor het ondersteunen van clubs en dit moet niet via Avri uit de algemene afvalstoffenheffing in de regio komen, zoals nu gebeurt.
Wethouder Kees Zondag van Zaltbommel is daarin het meest uitgesproken. Juist in zijn gemeente werden woensdag nog vrijwilligers onverrichterzake naar huis gestuurd omdat de veiligheidsvoorschriften tijdens het inzamelen niet nageleefd konden worden.
“Veiligheid gaat voor alles”, stelt Zondag. “Als de Avri aangeeft dat het inzamelen op deze manier niet te handhaven is, dan moeten wij dat volgen. Dat staat los van de gevolgen voor de verenigingen. Dat zullen wij als gemeenten zelf op moeten lossen, en die plicht voelen wij ook.”
Want het gaat om veel geld: in totaal 720.000 euro voor zo’n tachtig sportclubs, muziekverenigingen en kerken. Veel van hen komen zonder die bijdrage in financiële problemen. En individuele gemeenten staan ook niet direct te springen om dat geld bij te passen. Zo heeft Remco Dijkstra van Tiel vooralsnog nog maar 17.000 van de huidige 111.000 euro aan alternatieve vergoeding gevonden.
Een flink aantal verenigingen heeft per brief bij Avri en de verschillende gemeenteraden hun ongenoegen laten weten over de gang van zaken. Van daadwerkelijke protesten, zoals hier en daar aangekondigd, was geen sprake.
Alternatieve werkzaamheden
Het is niet zo dat de inkomsten voor de verenigingen direct stoppen per 1 januari. In het voorstel is een afbouwperiode van drie jaar opgenomen. Dit geeft de gemeenten en Avri de tijd om samen met de clubs tot voldoende vervangende inkomsten te komen. De oplossing wordt in de meeste gemeenten gezocht in alternatieve werkzaamheden rond afvalinzameling of in het beheer van de openbare ruimte. In het verleden zijn er verschillende proeven mee gedaan, maar uiteindelijk is daar niets concreets uitgekomen.
De gemeenten leggen het zichzelf op om dat nu voor oktober in gesprek met de clubs wel voor elkaar te boksen. Want ook Neder-Betuwe, Buren en Tiel zijn er uiteindelijk wel van overtuigd dat het papier inzamelen op deze manier moet stoppen. Zij willen alleen meer tijd om gevolgen en oplossingen voor de clubs beter bij het besluit te kunnen betrekken.
Verschillende gemeenten geven daarbij aan dat zij naar een systeem willen waarvan in principe alle verenigingen kunnen profiteren en niet alleen de clubs die zich vanuit de historie hebben beziggehouden met oudpapier.
'Veiligheid is op te lossen'
Culemborg vindt dat er eerst een uitgewerkt plan voor de alternatieven had moeten zijn, voordat het besluit om te stoppen op tafel kwam. Daarbij is wethouder Daphne Bijvoet van mening dat eventuele issues rond de veiligheid bij het ophalen best op te lossen zijn. Maar uiteindelijk stemt Culemborg wel in met het voornemen om per 1 januari te stoppen.
Alleen West Betuwe is ronduit tegen het voorstel. De gemeente vindt dat het papier gewoon kan worden blijven opgehaald door de verenigingen. Daarmee zou de jaarlijkse bijdrage van 152.000 euro aan 20 clubs in die gemeente zijn veiliggesteld. Maar met de huidige stemverhoudingen in het bestuur is het vrijwel uitgesloten dat dat gebeurt. “De veiligheid en de verzekering van vrijwilligers kan zo opgelost worden, dat is geen issue”, vindt wethouder Joke van Vrouwerff die niet gelooft dat er de komende maanden een goed alternatief op tafel komt. “Er zijn geen alternatieve werkzaamheden en die komen er ook niet. Zeker niet waaraan alle verenigingen mee kunnen gaan doen. Dat is een utopie.”
Vanuit diverse gemeenten klonk kritiek op het informeren en betrekken van de verenigingen bij de besluitvorming door Avri. Directeur Walter Brouwer geeft aan dat er volgende week een afspraak staat om alle verenigingen te informeren over de uitkomst van deze vergadering.
Zie ook:
Avri wil nu echt van vrijwillig papier inzamelen af: 'Het is niet veilig'
© Stichting Publieke Omroep Buren, Culemborg, Vijfheerenlanden en West Betuwe (1983-2023)