SRC Regio-nieuws

Culemborgse BuurtKastjes stijgen rap in aantal

20 januari 2023 | Arno voor de Poorte

CULEMBORG - Ere wie ere toekomt: Melanie Bleijenberg was de eerste in Culemborg met een BuurtKastje dat dient om voedselverspilling tegen te gaan en mensen in armoede bij te staan. Het staat nu zo’n negen maanden in de wijk Voorkoop in Culemborg, in de voortuin van Kamille 72. Ook op andere plekken in de Lekstad krijgt dit initiatief enthousiaste navolging. Binnenkort staat BuurtKastje numero 10 in een Culemborgse tuin te pronken.

Eén van die navolgers is Hesther Wieman. In het dagelijks leven is ze medewerkster bij een consultatiebureau en doet ze het beheer bij Bolderburen. Ze is op het idee gekomen om een BuurtKastje te plaatsen, omdat ze al een zwerfboekenkastje in de speeltuin bij Bolderburen hadden staan. “Ik ben in contact gekomen met Melanie en zij heeft me het laatste zetje gegeven. Van haar kreeg ik de contactgegevens van de sociale werkplaats waar ze de kastjes maken. Zij hadden leveringsproblemen, dus het heeft tot december 2022 geduurd tot we onze BuurtKast konden plaatsen.

Bestrijden van armoede
Hesther ziet het BuurtKastje als een maatschappelijk relevant verschijnsel. “Ik vind het super om een maatschappelijke bijdrage te kunnen leveren. Meer specifiek: het bestrijden van de armoede. In de zomer hebben we in de tuin al acties gedaan voor minder bedeelden. Zo’n BuurtKastje past in het sociaalmaatschappelijk gedachtegoed van Bolderburen.” Het bezoek aan het kastje loopt goed, vertelt Hesther. “We hadden er ook over nagedacht om in de winter van 2022 te starten vanwege het overschot uit de kerstpakketten. Ik zie iedere dag bezoekers bij het BuurtKastje en roulatie in de producten.”

Ondersteuning
Speeltuin Bolderburen is eigendom van het Elizabeth Weeshuis. “Die ondersteunen en omarmen dit,” zegt Hesther. “Ze hebben ook voor de financiering van het kastje gezorgd.” Inmiddels heeft Hesther een BuurtKastjes WhatsApp-groep in het leven geroepen. “Er komen steeds meer kastjes bij. We zijn van plan om er iets groots omheen te bedenken,” aldus Hesther. “Het BuurtKastje is er voor iedereen. Wie er wat uit kan gebruiken, mag het meenemen. Ons BuurtKastje staat afgeschermd, dus niemand staat bij ons in de kijker.”

Zes kastjes in één klap
In de wijk Parijsch is er ook navolging van dit initiatief ontstaan. Hierbij heeft Lulu Hsu op maar liefst zes kastjes ‘ingetekend’. Er komt er eentje bij in de buurt van haar woonhuis aan de Buizerdstraat. “De andere vijf laat ik door de stad verspreiden,” zegt ze over haar bijdrage aan het totaal van de BuurtKastjes in Culemborg. “Van de gemeente heb ik daarvoor een bedrag gekregen. Die hebben me gesponsord. Dat is via het initiatievenloket gegaan.” Lulu had het idee al opgepakt om een kastje bij haar woning te plaatsen. “Dat heb ik gecombineerd met de ondersteuning vanuit het initiatievenloket.”

Goedkeuring
Lulu kreeg goedkeuring en is aan de slag gegaan om ze te bestellen bij Stichting SoGoed. Die organisatie heeft ze echter niet op voorraad. “Toen heb ik ervoor gekozen om dit te vragen aan een handige vader van één van mijn vriendinnen. Die doet het zelfs iets goedkoper. Vandaar dat ik er in totaal zes kan laten plaatsen.”

Media
OP het nieuws en in de media zag Lulu dat veel mensen steeds meer moeite krijgen om hun rekeningen te betalen. “Daarom vind ik die BuurtKastjes zo’n goed idee,” licht ze haar motieven om er zes te plaatsen toe. “Wij houden iedere week wel wat over, bijvoorbeeld van de 1 + 1-aanbiedingen. Ik had alleen een praktisch bezwaar: ik kan niet timmeren. Zelf wilde ik er ééntje plaatsten voor de armoedebestrijding. Het is een laagdrempelige manier om voedsel en verzorgingsproducten aan te bieden. Ik vind het ook mooi om hiermee de voedselverspilling tegen te gaan.”

Populair
Lulu weet dat er nog veel meer - vooral - vrouwen belangstelling voor hebben om een BuurtKastje te laten plaatsen. Ze zijn € 160,- per stuk en ze vindt het jammer dat alleen de Stichting SoGoed ze ‘officieel’ levert. “Het is op dit moment hartstikke populair.”

De initiatiefneemster van ‘Culemborg’
Melanie Bleijenberg is op het idee gekomen van een BuurtKastje doordat er een artikel van Stichting SoGoed voorbijkwam op haar Facebooktijdlijn. “Zij bouwen al sinds 2016 BuurtKastjes en buurtkoelkasten, met de insteek mensen in armoede te helpen en voedselverspilling tegen te gaan,” licht ze toe. “Ik werd meteen enthousiast, maar wilde hier graag een Culemborgse variant van maken, in plaats van een kastje bij de stichting te bestellen. Dus besloot ik een oproep te plaatsen in de Facebook-groep “Culemborgers Helpen Elkaar” en daar kwam gelukkig al snel reactie op.”

Beter tot zijn recht
Op het adres Zuiderwal 23 in de Lekstad staat inmiddels ook een BuurtKastje. Daar is Fieke de eigenaresse van. Ze vertelt dat ze al eerder over dit initiatief had gehoord en er online ook wat van had gezien. “Maar toen kon ik er nog niks mee, omdat ik in een dorp in de gemeente West Betuwe woonde. Hier in Culemborg komt zoiets veel beter tot zijn recht. Dit past hier veel beter.” Op een gegeven moment zag Fieke het kastje van Melanie en heeft ze contact met haar gezocht. “Zij heeft me in contact gebracht met de maker van haar kastje. Van mijn ouders kreeg ik een Lundia-kast. Daar hebben we er twee uit laten maken. De andere staat bij mijn broer aan de Kalkhovensingel 34 in Culemborg."

Dubbel motief
Fieke is enthousiast over het plaatsen van haar BuurtKastje, omdat het de voedselverspilling concreet tegengaat. “Je krijgt wel eens wat of je koopt te veel en het gebeurt dat spullen in onbruik raken. Dat is zonde als die spullen geen tweede kans krijgen. Ik vind het fijn als iemand er dan wel wat mee kan en doet.” Ook vindt ze het delen met mensen die het minder breed hebben van wezenlijk belang. “Ik vind het mooi om te zien dat mensen die het nodig hebben, op deze manier ook eens wat extra’s kunnen verkrijgen. Het is ook bedoeld voor ‘nieuwsgierigen’ als experiment. Als je bijvoorbeeld wat komt brengen en je ziet iets wat je wilt proberen, dan mag je dat best meenemen.”