
VIJFHEERENLANDEN - Een bomvolle zaal dinsdagavond in Meerkerk: honderden boeren, de landbouw-wethouder en gedeputeerde Mirjam Sterk. Het onderwerp: de toekomst van vele boeren in Vijfheerenlanden. Want hoeveel toekomst hebben zij in dit gebied? En hoewel misschien onverwacht, knettert het gesprek niet ál te hard. "Maar voor de duidelijkheid: we worden wel gek van die onzekerheid."
Een boerin staat op, middenin het publiek. "Als ik om me heen kijk, is alles knetter-groen. Dan denk ik: het is prima gesteld met de natuur. Daarom hebben we ook het idee dat we aan alle kanten in de maling worden genomen. Dat ons land bijvoorbeeld gebruikt gaat worden om huizen te bouwen."
De zaal knikt. Een kort applaus volgt. "Dat is de waarheid!", klinkt er vanuit één rij. Ondanks een schouderophaling hier en daar, overheerst deze avond de nuchterheid van de Vijfheerenlander. "Het heeft ook geen zin om zo boos te doen, toch?", zegt een boerin.
Praten, praten, praten
Er wordt geluisterd vanuit beide kanten. Precies de bedoeling, aldus landbouw-wethouder Ton van Maanen. "We hebben een prachtig landschap. En dat wordt misschien wel voor 95 procent beheerd door de landbouw. Daarom willen we met jullie blijven praten."
Het lijkt het sleutelwoord van de avond: praten, praten, praten. Gedeputeerde Mirjam Sterk: "Als je meepraat, kun je meesturen. Het Rijk heeft gezegd: we moeten een aantal dingen doen om de natuur te verbeteren. Dat kun je leuk vinden of niet, maar dat moeten we doen."
Kortom: praat je niet mee, weet de provincie ook niet welke standpunten ze bijvoorbeeld vanuit Vijfheerenlanden mee kan nemen. Sterk zegt veel kennis te zien bij boeren, maar ook frustratie. "En dat is begrijpelijk, want er wordt nogal wat op jullie bordje gegooid."
Ook een 'dingetje' voor de boeren hier: de verbreding van de A27, die onder meer langs Lexmond loopt. Het voelt niet eerlijk hoe dat nu wordt geregeld, zeggen ze. "Rijkswaterstaat is bezig stikstof te 'shoppen", aldus een boer. "Verkoop ik een stukje van mijn land, maken zij daar een stuk snelweg van. Maar ja, dan verplaats je het stikstof-probleem."
'Nogal vaag'
Enkele boeren staan op en zeggen dat de antwoorden van de politici op het podium nogal vaag blijven. Want, melden ze in de microfoon, hoeveel piekbelasters zijn er eigenlijk in Vijfheerenlanden? Hoeveel stikstof wordt er in hun gemeente eigenlijk uitgestoten, ook door de industrie? En o ja, hoe groot is de kans dat hun kinderen nog wel boer kunnen zijn over een jaar of tien?
Veel is nog onduidelijk. Landbouw-wethouder Ton van Maanen kan dus op veel vragen ook (nog) geen concreet antwoord geven. "Morgenvroeg zullen de koeien weer gemolken kunnen worden, dus we moeten met elkaar door. Dat weten we allemaal. En dan is het vervelend dat we veel informatie nog niet concreet hebben. Al heb ik na deze avond wel het gevoel dat we nu samen verder kunnen."
'Lullen en koffiedrinken'
Hoe het dan nu verder gaat? Van Maanen en Sterk opperen de komst van een werkgroep. Drie boeren melden zich in ieder geval vast aan. Eenmaal bij de borrel na afloop zegt een andere boer: "Nou, dat lijkt me vooral veel lullen en koffiedrinken... Gaat dat onze toekomst zeker stellen? Die onzekerheid is killing."
Geschreven door mediapartner RTVUtrecht | Roos van Bijnen & Annemarie de Wit
© Stichting Publieke Omroep Buren, Culemborg, Vijfheerenlanden en West Betuwe (1983-2023)