SRC Regio-nieuws

'Leven binnen de Leerdammer Vrijheid'; een stadswandeling in de 17e eeuw

LEERDAM - Donderdag werd in het Hofje van Mevrouw van Aerden in Leerdam het eerste exemplaar van het boek “Leven binnen de Leerdammer Vrijheid” door burgemeester Sjors Fröhlich overhandigd aan Hans Oosters, Commissaris van de Koning van de provincie Utrecht.

Schrijver Dick Haagsman uit Zoetermeer, studeerde onder andere geschiedenis en is op zoek gegaan naar zijn verre voorouders uit Leerdam. De zoektocht liep uit de hand maar het boek geeft hierdoor een mooi beeld van de stad in de 17e eeuw, een eeuw die ook bekend staat als de Gouden Eeuw.

Op ongeveer 2 kilometer van het Hofje van Mevrouw van Aerden, liggen onder de grond de stenen van het huis van Ter Leede, dat is een kasteel uit de 11de à 12de eeuw. Het kasteel lag in een bosje, in die tijd ook haag genoemd. In de dertiende eeuw verhuisde de kasteelheer naar een kasteel wat stond op de plaats waar nu het Hofje van Mevrouw van Aerden is.

Dichtbij het bosje waar het kasteel stond, stond in die tijd ook een boerderij met de naam de Haag van ter Leede. De verre voorvaderen van Haagsman hebben in 1594 deze boerderij gekocht.

Inhoud van het boek
Met het boek wil Haagsman de stad van toen weer tot leven wekken. Het is dan ook een stadswandeling in de tijd die ver in het verleden ligt. Het bestaat uit 15 hoofdstukken. Ze gaan over het leven in die tijd; de handel, de huizen, arbeid en de kerk. In het boek is te lezen dat in 1672 de Fransen de  sluizen vernielden en de watermolens in de regio in brand staken. Het gevolg was dat het Westelijk deel van de Tielerwaard, de Vijfheerenlanden en een deel van de Alblasserwaard bijna 3 jaar lang onder water hebben gestaan. Ook beschrijft Haagsman hoe de zorg voor de armen was. De armen werden de winter doorgeholpen met het publiekelijk uitdelen van brood en turf. En elk jaar op kerst en paasavond kregen ze vlees.

Anne Cazemier, bestuurder bij het Pilgram Initiatief dat zich inzet voor culturele activiteiten in Leerdam, en Nel van Ziel, bestuurslid van  Kerntheater Vijfheerenlanden, hebben het boek omarmd. Nel van Ziel: ”Volgend jaar herfst gaan wij met het Kerntheater een theaterstuk over dit boek opvoeren”. Vooraf aan de uitreiking van het het eerste exemplaar van het boek, was er een kleine sneakpreview te zien van de theatervoorstelling met de kostuums uit de 17de eeuw.

Burgemeester Sjors Fröhlich kreeg de eer om het eerste exemplaar uit te reiken aan Hans Oosters, Commissaris van de Koning van de provincie Utrecht. Voordat hij dat deed vertelde hij waar de naam “Pilgram initiatief” vandaan komt.

Pilgram Initiatief
De gebroeders Pilgram en hun zwager Jan Jurgen Meeder waren Lutherse immigranten uit Duitsland die rond 1765 een flessenfabriek in Leerdam begonnen. Destijds zorgden ze voor een flinke impuls van de stad en stonden mede aan de basis van het ontstaan van Leerdam als Glasstad. Ook schetste hij hoe groot Leerdam in de Gouden eeuw was: “Vroeger liep je in 5 minuten door Leerdam en in 10 minuten om Leerdam. “Nu kun je met het boek in de hand door de straatjes van Leerdam lopen om te kijken wat er vroeger allemaal gebeurde”.

Nadat de Commissaris van de Koning het boek in ontvangst had genomen gaf hij aan dat hij het een ontzettend interessant boek vindt, vooral om te kijken hoe het werk van de overheden er aan toe ging in vergelijking met nu. Hij gaat het boek lezen en de stadswandeling ook echt ondernemen. “De provincie Utrecht is slechts jong verbonden met Leerdam maar het is een absolute parel binnen onze provincie”, waren zijn mooie woorden voor de stad Leerdam.

Volgens Anne Cazemier zijn historische boeken niet altijd makkelijk om te lezen: “Ik heb meer historische boeken gelezen, dit boek is een zeer toegankelijk boek om te lezen”. Met het boek ‘Leven binnen de Leerdammer Vrijheid’ kun je echt een stadswandeling maken in het huidige Leerdam en het Leerdam van de Gouden Eeuw beleven.

Meer Regio-nieuws