INGEN - Holland is een echt molenland. In Nederland staan circa 1.200 molens. In het uitzendgebied van SRC staan er vijfentwintig. In deze serie artikelen nemen we u mee op reis langs deze bijzondere bouwwerken. In deze editie aflevering 1: ‘Op Hoop van Beter’ in Ingen.
De Ingense molen ‘Op Hoop van Beter’ is een stenen stellingmolen. Emiel van Schaik (60) is sinds september 2020 hierin fulltime aan de slag als molenaar. Dat doet hij samen met zijn vrouw. Hij is blij met de ondersteuning die hij heeft van vrijwilligers. “Die helpen ons in de molenwinkel om spullen te verkopen. En om de molen draaiende te houden.”
Naam
Emiel zegt dat de naam ‘Op Hoop van Beter’ verwijst naar de molen die eerst op deze plek aan de rand van het dorp Ingen stond. “Die was weinig productief. De vorige molen die hier gestaan heeft, had een slechte windvang. Daarom hebben ze een hogere molen gebouwd die boven de bebouwing uitkwam. Het is een goede beslissing geweest om hier in 1893 een ander exemplaar neer te zetten.”
Bijzonder
De molenaar vindt elke molen bijzonder. ‘Op Hoop van Beter’ is echter een ronde stenen stellingmolen, waarvan er nog veel te vinden zijn. Daardoor is het type niet zo bijzonder. De molen is wel compleet onttakeld geweest. Hij heeft op de nominatie voor sloop gestaan. “Er was zelfs een sloopvergunning voor afgegeven,” vertelt Emiel. “Daarom is in 1971 de Stichting Vrienden van de Ingense Molen opgericht. Die heeft toen gebr. Straver uit Almkerk bereid gevonden om de molen voor een schappelijke prijs te restaureren. De molen is dus op sterven na dood geweest.”
In bedrijf
De molen van Ingen is nog steeds in bedrijf. Per jaar maakt de ‘Op Hoop van Beter’ circa 150.000 omwentelingen. Daarom verkeert deze in goede staat. Een molen die weinig draait vertoont veel eerder mankementen. “Natuurlijk vertoont mijn molen wel eens kleine gebreken,” laat Emiel weten, “maar die worden voornamelijk door de vrijwilligers gerepareerd.” ‘Op Hoop van Beter’ maalt tarwe tot meel voor de particuliere afnemers in de molenwinkel. “Onze molen levert een gezond en eerlijk product.”
Slijtage aan de wieken
Formeel huurt de molenaar ‘zijn’ molen van de Stichting Vrienden van de Ingense Molen. Dat betekent ook dat Emiel zich er qua subsidie weinig mee bemoeit. “De eigenaar zorgt goed voor de molen,” zegt hij hierover. “Er komen wel wat onderhoudskosten aan. Groot onderhoud kun je nu eenmaal niet ontlopen. Grote slijtage ontstaat met name aan de wieken. Daar komt de komende jaren een risico-inventarisatie voor. Dat probleem met molenwieken is overigens wijd verbreid.”
Dynamiek
Wat Emiel zo aantrekt in het vak van molenaar is de dynamiek met het weer en de oude techniek van de molen. “Dat heb ik nog steeds. Het is geen 9-tot-5-baan. Ik maal als er wind staat. Wat dat betreft leer ik het leven te nemen zoals het komt.” Ook het inschatten van hoeveel zeil Emiel moet uitrollen om de wieken te laten draaien vindt hij een interessante puzzel. “Bij windkracht 5 heb ik geen zeilen nodig. Dan draai ik met ‘blote benen’. Met windkracht 2 draai ik met volle zeilen.” Emiels werkdag begint om 09.00 uur. En dan speelt hij in op wat de dag brengt. “We moeten in ieder geval dagelijks de molenwinkels aanvullen. Ook doen we veel transporten naar de boerderijwinkels in de omgeving. Malen en verwerken. Zo zien mijn dagen eruit.”
© Stichting Publieke Omroep Buren, Culemborg, Vijfheerenlanden en West Betuwe (1983-2024)