SRC Regio-nieuws

Dineke Onink werd ongewild actieleider: 'Als dorp staan we op voor elkaar'

MAURIK - Met de komst van een chaletpark voor Oekraïense vluchtelingen rommelde het al in Maurik. En toen de gemeente Buren het plaatselijke gemeentehuis ineens aanbood voor de noodopvang van asielzoekers was de maat voor veel Maurikers vol. Massaal trokken zij naar het gemeentehuis om verhaal te halen. Dineke Onink van Hart voor Maurik ging voorop.

“Dat was even schrikken voor ze”, zegt ze. “Eigenlijk kwam er uit dit dorp nooit een tegengeluid. Maar de maat was vol. Ik heb er achter de schermen nog heel veel aan gedaan om het niet uit de hand te laten lopen. Dat had zeker kunnen gebeuren, maar er is geen onvertogen woord gevallen.”

Dineke Onink heeft het hart op de tong en ze weet zo'n beetje alles wat er speelt in Maurik. De Slaag is haar wijk. Aan de gevel van de gezellige huurwoning aan de Lijsterbesstraat hangt een omgekeerde Nederlandse vlag met een boerenzakdoek als wimpel. “Dat heeft niets met Hart voor Maurik te maken hoor”, haast ze zich te zeggen. “Het is mijn eigen overtuiging. Dat hangt er al sinds de coronatijd en de vaccinaties. Later kwam daar het verhaal met de boeren bij.”

En nu dus het asielbeleid. Als beheerder van facebookgroep Hart voor Maurik was het eigenlijk de bedoeling om gewoon wat leuke berichten en foto's over het dorp te delen. Maar sinds de kwesties rond vluchtelingen en asielzoekers is Dineke via die groep in korte tijd een soort woordvoerder van het dorp geworden die zich stevig in het politieke debat mengt.

Petitie tegen burgemeester
Het college van B&W van de gemeente moet het ontgelden. Zo loopt er nog steeds een petitie om antwoorden en excuses te eisen van burgemeester Josan Meijers. Zij wordt gezien als de grote katalysator voor het opvangen van de vluchtelingen in het dorp. “Dat onderwerp is zo haar stokpaardje dat ze helemaal vergeten is dat ze er als burgemeester voor de inwoners van Buren hoort te zijn”, aldus Onink. “Het wordt allemaal boven onze hoofden en over onze rug beslist.”

Daarbij vermeldde Meijers in een persbericht dat bewoners van Maurik met intimiderend gedrag de eerste bus met asielzoekers wilden tegenhouden. Dat beeld ging in de landelijke media een eigen leven leiden, tot woede van veel inwoners.

“We zijn door onze burgemeester weggezet als een agressieve groep die zich tegen asielzoekers keert”, zegt de Maurikse. “Een totaal opgeblazen verhaal vol onwaarheden. Er waren daar drie opgeschoten jongeren die vast iets gezegd zullen hebben. Verder is er niets gebeurd. Ik weet niet of er inderdaad ook vuurwerk is afgestoken maar dat gebeurt hier eigenlijk iedere avond. We zijn absoluut niet tegen die mensen. We zijn wel tegen het beleid, zowel landelijk als gemeentelijk. Een gemeente is er in de eerste plaats voor de inwoners.”

Falend woonbeleid
Daar wringt volgens de woordvoerder de schoen. Ze heeft door de jaren heen de effecten van het asielbeleid zelf ervaren in de wijk. “Er zijn hier heel veel statushouders neergezet”, aldus Onink. “Dan worden de huizen helemaal opgeknapt en woonklaar gemaakt. Zij hoeven geen 8,5 jaar op de wachtlijst. En voor jonge mensen die op zichzelf willen gaan wonen of mensen die scheiden is geen huis. Dat is gewoon heel zuur. Ik ken een gescheiden man van bijna vijftig die alweer vijf jaar bij pa en ma woont omdat er geen huis voor hem is.”

Dat falende woonbeleid is volgens haar ook de belangrijkste oorzaak van de onvrede over de komst van een chaletpark voor 180 Oekrainse vluchtelingen. Onink: “Als je ziet hoe snel dat gerealiseerd wordt. Binnen drie maanden is zo'n heel park inclusief voorzieningen uit de grond gestampt. Dat kan dan wel. Maar niet voor de eigen woningzoekenden.”

Het steekt haar wanneer er dan vanuit de gemeente wordt opgemerkt dat 'we' er toch wel voor moeten zorgen dat deze mensen voor de winter een goed en warm onderkomen hebben. Onink: “Als je ziet hoeveel mensen hier de energierekening niet kunnen betalen en helemaal geen hulp krijgen. Heel eerlijk: ik zit ook niet voor niets met een vest en een dekentje op de bank in plaats van de kachel aan te doen. Zet mij maar in zo'n chaletje. Ik ben maar alleen, dan laat ik nog een huis achter voor een gezin ook.”

Dorpsgevoel van weleer
Ook de komst van veel arbeidsmigranten heeft tot verdriet van Onink het sociale weefsel van de wijk veranderd. Ze groeide er op toen er nog een sterk dorpsgevoel heerste. Toevalligerwijs in het huis even verderop waar onlangs een Poolse verdachte van de moord op Peter R. de Vries bleek te wonen. “Het is echt een gribus geworden”, zegt ze. “Rommelig, slecht onderhouden, weinig contact onderling. Het afvoerputje van de gemeente Buren.”

“Het was altijd een echte volksbuurt, maar netjes”, vervolgt ze. “De voor- en de achterdeur stonden open. Ook als je even boodschappen ging doen. Elke straat had zijn eigen buurtvereniging. Met Koninginnedag de straten versieren. Bevrijdingsdag op 5 mei werd altijd gevierd. Een stoeltje voor het huis, de een nam bier mee, de ander koeken. De voorbereidingen op zich waren al een feest.”

Er waren toen nog veel winkeltjes in het dorp evenals uitgaansgelegenheden. De bewoners kenden elkaar en de bestuurders die kenden hun pappenheimers ook. Onink: “De burgemeester fietste met zijn ketting om door het dorp. En als iemand commentaar ergens op had, dan stapte hij erop af en maakte een praatje. Van dat dorpse gevoel is weinig meer over. Soms kom ik een ouder iemand tegen die dan zegt: 'Bende gij er één van Jan Onink? De middelste of niet?' Dan voelt het alsof ik weer even thuis kom. Het is natuurlijk ook de tijd dat mensen meer op zichzelf zijn, maar het komt zeker ook door de instroom van elders.”

Nieuwe saamhorigheid
Toch hebben de gewraakte acties van de gemeente op dat terrein ook wel iets goeds teweeg gebracht. “Op de informatieavond over de noodopvang merkte ik ineens weer een grote saamhorigheid onder de inwoners”, vertelt Dineke. “Ik dacht: daar moeten we wat mee doen voor het doodbloedt. We zijn gaan praten en tot mooie initiatieven gekomen.”

Zo is er aan de zijgevel van haar woning onlangs een grote deelkast gekomen voor voeding en huishoudelijke artikelen. “Er wordt al enorm veel gebruik van gemaakt”, vertelt ze blij terwijl zij zojuist nog aan de deur een donatie van enkele flessenbonnen voor het goede doel in ontvangst nam. “Er is veel gebracht en ook al uitgehaald. Ondernemers doen mee, het loopt heel goed.”

En dus volgen waarschijnlijk snel meer deelkasten in Maurik maar ook in het naburige Rijswijk en Eck en Wiel. Daarbij wordt er gedacht over een ontbijt- en lunchproject met scholen voor kinderen die dat niet iedere dag meekrijgen. Intussen heeft Onink ook een stel grote pannen en gasbranders in huis gehaald voor een stamppotproject om mensen die dat nodig hebben met stevige kost de winter door te helpen.

“Triest dat het moet maar als dorp staan we op om voor elkaar te zorgen”, zegt ze. “We horen toch veel geluiden van mensen die het moeilijk hebben of gaan krijgen. Ik hoop dat de gemeente daar ook nog een bijdrage aan wil leveren.”

En eerlijk is eerlijk; zowel over de opvang van de Oekraïners als de asielzoekers zijn tot dusver maar weinig klachten te melden. “Maar ik denk dat het wel verstandig is om te zorgen dat het gemeentehuis zoals afgesproken echt met Oud en Nieuw leeg is”, zegt de woordvoerder wat onheilspellend. “Het zou best wel eens kunnen dat mensen daar anders verhaal komen halen.”

Lees ook:

• Vluchtelingencrisis dringt door in de Betuwe draagvlak onder druk
• Onrust over asielopvang besluit is over onze rug genomen
• In Maurik komen chalets voor 180 oekraiense vluchtelingen: 'En wij dan?' 

Meer Regio-nieuws