VIANEN - Veel Viaanse inwoners, die hun wijk Helsdingen misschien wel de chicste van hun stadje noemen, vrezen voor de komst van nieuwe woningen voor statushouders en starters. Een kijkje bij een bewonersbijeenkomst, waar de sfeer vanaf het eerste moment al onder hoogspanning staat. “Er wordt gewoon niet naar ons geluisterd.”
Een inwoonster van Vianen krijgt het woord. Ze kijkt de twee aanwezige wethouders aan en zegt: “Heeft u het woord ‘participatie’ weleens opgezocht in de Dikke van Dale? Want wat er hier gebeurt, valt daar niet onder. Snapt u dat?” De toon is gezet voor de rest van de avond.
Flexwoningen Alle gemeenten in Nederland hebben een opgave om het overvolle opvangcentrum in Ter Apel te helpen, legt wethouder Joop van Montfoort uit. Vijfheerenlanden is daarbij dus geen uitzondering. En daarnaast: de Vijfheerenlandse gemeenteraad stemde er unaniem voor 50 tot 70 éxtra statushouders op te vangen. "Deze vluchtelingen hebben woonruimte nodig, wij gaan helpen. Daarom willen we onder meer in Vianen flexwoningen realiseren.”
Het oorspronkelijke idee van de gemeente: kleine woonunits laten bouwen in Vianen, voor 19 statushouders, en voor 19 starters uit de eigen gemeente. Die opdracht vanuit het Rijk – om statushouders te huisvesten - ligt er om snel opgelost te worden. En dus viel de blik van Vijfheerenlanden al snel op het grondgebied van Monnikendreef 4 in Vianen, want dat had ze toch vorig jaar al gekocht. Tot ongenoegen van veel inwoners uit de wijk Helsdingen.
Spanning Tijdens de bewonersavond op woensdag voel je de spanning in het sportcentrum hangen. In een eigen enquête van inwoners (waaraan 80 mensne meededen) komt naar voren dat 97 procent tegen de woonunits op deze locatie is. Waarom? Sommige zijn sowieso tegen, andere maken zich zorgen om de mogelijke nieuwe bewoners – statushouders – en weer een gedeelte zegt dat de gemeente zomaar beslissingen neemt zonder de inwoners daarin mee te nemen.
De gespreksleider gooit daarom een vraag de zaal in: “Is het een situatie van not in my backyard?” Hoewel er hard wordt gezucht, zegt een inwoner niet veel later: “Ze kunnen toch ook zulke woningen bouwen in Lexmond of Nieuwegein? Waarom moet het hiér?”
Inwoners klagen dat het college ‘gewoon’ maar heeft besloten de tijdelijke woningen zo snel mogelijk te bouwen. “Wij zouden betrokken worden bij hoe dat stuk grond in onze wijk eruit zou komen te zien, maar niks was minder waar. Ineens krijgen we te horen: hallo, er komen geen senioren of een hospice, maar statushouders en starters met een ‘rugzakje’ jullie wijk in.”
'Hart openstellen' Als het aan de gemeente ligt, komen die woningen er inderdaad. Het blijkt deze avond lastig om elkaar te verstaan. Een 85-jarige pakt daarop de microfoon over. “Laten we nou eens terugkeren naar menselijke waarden”, zegt hij. “We moeten ons hart openstellen voor onze medemens, voor vluchtelingen die geen woning kunnen krijgen. Dat zou moeten lukken, toch?”
In januari 2023 zouden de woonunits bewoond moeten zijn. Welke bewoners dat precies zijn, is nog even de vraag. Eerst zouden het units van zo’n 27 m2 worden voor 19 alleenstaande statushouders, en 19 alleenstaande starters. Sinds de vorige bewonersbijeenkomst, heeft de gemeente haar plan al gedeeltelijk aangepast. De woonunits zijn niet meer louter voor alleenstaanden, maar ook voor enkele stellen, echtparen en gezinnen.
‘Veiligheidsrisico’s’ De wijk maakt zich zorgen om veiligheidsrisico’s van alle kwetsbare groepen, zegt Rob, van het actiecomité in de wijk. “Het gaat ons om kinderen, ouderen en de scholen in onze buurt. En het is niet alleen de veiligheid. De combinatie van starters en statushouders – dat lees je in de landelijke media – dat gaat vaak mis. Waarom maakt de gemeente die fout?”
Wethouders Teus Meijdam en Joop van Montfoort zeggen dat ze juist bewust voor die combinatie hebben gekozen. Kleinschalig woonruimte bieden, niet alléén voor statushouders, maar ook voor ‘eigen’ starters. En de locatie? Die helpt volgens Van Montfoort juist om mensen te laten integreren. “Op deze plek is sport, zwemles, school en openbaar vervoer om de hoek. Integreren lukt niet als je mensen op een industrieterrein laat wonen.”
'Geef ze een kans' Dit was de tweede bewonersbijeenkomst, een volgende volgt waarschijnlijk snel. Wethouder Van Montfoort hoopt vooral dat deze Viaanse wijk de nieuwe bewoners een kans wil geven. “Zie het niet als een bedreiging, maar als een kans. Geef ze een kans om in ons mooie gebied te integreren.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met RTV Utrecht.