
ENSPIJK - Met een prachtige uitvoering van de opera ‘La Voix Humaine’ op 4 maart jongstleden, heeft Muziek op de Dijk het concertseizoen afgesloten. Maar de toestand in de wereld vraagt om méér voix humaine - oftewel menselijke stem volgens concertorganisator en celliste Sanne de Graaf uit Geldermalsen.
Daarom organiseert Muziek op de Dijk op zondag 15 mei een extra concert met soliste Liubov Titarenko. Liubov - haar naam betekent liefde in het Oekraïens én in ‘t Russisch - is een talentvol klaveciniste uit Oekraïne die onlangs, zoals zovelen, vluchtte voor het oorlogsgeweld. Eind april kwam ze vanuit Polen naar Nederland en Muziek op de Dijk wil haar steunen en haar stem laten horen.
Programma 15 mei
Op 15 mei worden werken van Marchand, Rameau en een kleine Oekraïense Suite uitgevoerd, en zal Liubov met Sanne de Graaf (cello) een sonate van Vivaldi ten gehore brengen. Een bijzonder onderdeel van het programma zal de uitvoering van het stuk Exigeant zijn, geschreven door Hawar Tawfiq. Hij is geboren in Irak en is een vooraanstaand Nederlands componist. Hawar zal een kleine introductie geven over tonale en atonale muziek en zal vertellen over het stuk Exigeant.
Prijzen
Liubov behaalde haar Master of Art als pianiste aan de National Music Academy van Oekraïne als studente van de befaamde Alexander Lysokon. Zij studeerde klavecimbel aan dezelfde academie bij Svitlana Shabaltina. Ook promoveerde zij als musicologe. Ze is een veelgevraagd soliste in Oekraïne, Europa en Turkije. Ze ontving de Extraordinary Music Talent Award van de Austria Barock Akademie, won de eerste prijs Harpsichord Solo Playing en Grand Prix in Solo with Orchestra bij het international klavecimbel-concours in Ruvo di Puglia, Italië. Ook won zij eerste prijzen bij zowel XVII Torneo Internazionale di Musica in Turijn, de Ukrainian Harpsichord competition Primus inter pares, de eerste prijs bij Music without borders en ze werd finaliste bij Prix Annelie de Man 2021 in Amsterdam.
Gemengde gevoelens
De klaveciniste is met gemengde gevoelens vertrokken uit Oekraïne. Ze noemt het een nachtmerrie en zegt regelmatig tegen zichzelf: ‘Dit is gewoon niet waar’. “Soms denk ik: ‘Ik word wakker in Kiev’, maar ik ontwaak in Nederland,” zegt ze hierover. “Het lijkt op de verhalen die mijn grootmoeder vertelde over de Tweede Wereldoorlog toen zij vijf jaar oud was. Ik ben vijfendertig. En nu gebeurt het mij.” Liubov krijgt op dit moment fietsles, want fietsen is bij uitstek de Hollandse manier om je te verplaatsten. En om bij het station van Geldermalsen te komen. Ze vindt de mensen in Nederland ‘erg leuk’. “Iedereen is heel vriendelijk en behulpzaam. Ze helpen me daarmee van tijd tot tijd te vergeten wat er aan de hand is in mijn vaderland.”
Extra concerten
Naast het concert op 15 mei geeft Liubov nog twee concerten in Nederland, waarvan de opbrengst haar ten goede komt. Op 22 mei concerteert ze in het Luther Museum in Amsterdam en op 29 mei in de pastorie van Gemonde bij Den Bosch. Zij speelt originele klavecimbelmuziek van de Oekraïense componisten Dmytro Bortniansky, Joseph Anton Steffan, Anoniem (18e eeuw) en muziek van G. Frescobaldi en J.S. Bach.
Vrede in het hart
De functie van muziek voor Liubov is de laatste tijd om Oekraïners vrede in het hart te brengen. “Veel landgenoten zijn gevlucht. Muziek kan ons nu juist verenigen. Voor de Europeanen is het een manier om hun te laten weten wat er aan de hand is in Oekraïne. Tijdens ieder concert - ook in Enspijk - speel ik Oekraïense muziek om de cultuur van mijn land uit te dragen en om luisteraars vertrouwd te maken met muziek uit Oekraïne.” De klaveciniste ziet het als haar missie om duidelijk te maken dat Oekraïne een onafhankelijk land is en al jaren geen deel meer uitmaakt van de Rusland. “Ik voel me ook een beetje een ambassadrice van mijn land.”
Vertolken van gevoelens
Muziek helpt de vijfendertigjarige Oekraïense om haar gevoelens te vertolken en te delen met haar publiek. “Dat is ook omdat ik een suite speel tijdens de concerten die gebaseerd is op een Oekraïens manuscript. Daar zit onder andere een passage in die gaat over het doden van baby’s en kinderen. Dat maken veel families in mijn land nu mee. Ik voel mee met de moeders en vaders. Bovendien helpt musiceren me om niet gek te worden en weg te blijven bij een depressie.” Vlakbij haar huis in Kiev hebben onlangs bombardementen plaatsgevonden. Dat vond ze confronterend, schrijnend en pijnlijk om te zien op TV. “Ik realiseer me dan dat ik daar had kunnen lopen. Ik heb pas geleden een appartement gekocht in de hoofdstad en ben het gaan opknappen, inclusief het vernieuwen en omleggen van allerlei leidingen. Mijn flat verlaten was heel moeilijk voor me. Want het is een ongewisse toestand. Ik leef tussen hoop en onzekerheid. Iets plannen is lastig nu.”
Emotie
Aan de ene kant is deze toestand voor Liubov een aanleiding om extra emotie in haar spel te leggen. Aan de andere kant vindt ze het moeilijk om voor langere tijd haar concentratie vast te houden. “Ik heb het gevoel dat ik een puurder, rauwer spel laat horen. Misschien dat het minder gepolijst klinkt. Ik speel een half uur solo per concert. Het vraagt sowieso meer energie van mij. Ook dat zal te horen zijn. Wat er ook gebeurt: muziek helpt me door deze donkere periode en is de kiel onder mijn boot die me recht houdt.”
Concertinformatie
Belangstellenden kunnen reserveren voor dit bijzondere concert in de kerk van Enspijk. Alle opbrengsten gaan naar het goede doel. De kerk stelt het gebouw belangeloos ter beschikking.
Datum: zondag 15 mei
Aanvang: 15.30 uur
Locatie: Kerk van Enspijk, Molenkampstraat 2, Enspijk
Entree: €15 voor volwassenen | €7,50 kinderen tot 12 jaar/CJP
Reserveren: via de website https://muziekopdedijk.nl of per e-mail naar reserveringen@muziekopdedijk.nl
© Stichting Publieke Omroep Buren, Culemborg, Vijfheerenlanden en West Betuwe (1983-2022)