CULEMBORG - Culemborg – Bert Wagendorp (65) is journalist, columnist en schrijver. Aan zijn indrukwekkende oeuvre van negentien boeken heeft hij onlangs zijn twintigste, een historische roman toegevoegd: Phoenix. “Dit is deel 1 van een trilogie.”
In het voorjaarszonnetje op de Markt in zijn woonplaats Culemborg vertelt de auteur dat Phoenix gaat over een groep Achterhoekse (Winterswijkse) emigranten die in 1847 aankomt in New York. De hoofdpersoon uit het boek, Abel Sikkink, is acht jaar oud als zijn ouders besluiten te emigreren naar Amerika.
Noodlot Maar het noodlot slaat toe en het schip waarmee ze naar hun eindbestemming varen, de Phoenix, vergaat. “Vijf mijl van de kust voordat het schip zijn eindbestemming bereikt ontploffen de ketels,” licht de schrijver toe. “Abel overleeft als enige uit het gezin de ramp. Dat is natuurlijk erg, maar het maakt hem ook vrij. Vrij van verwachtingen. Zijn vader was radmaker en had verwachtingen van Abel dat hij in zijn vaders voetsporen zou gaan treden. Dat hoefde niet meer.” Abel groeit op in Sheboygang, een klein dorp in Wisconsin, tot hij zijn vleugels uitslaat en zijn vriend Kalle achterna reist, die in New York carrière maakt als fotograaf.
Oorlogsverslaggever In the Big Apple opent zich een nieuwe wereld voor hem. Zo kruisen krantentycoon Gordon Bennett van The New York Herald, dichter Walt Whitman, actrice Ada Clare en John Brown - die streeft naar afschaffing van de slavernij - zijn pad. “Het is de vooravond van de Amerikaanse Burgeroorlog en Abel bereidt zich voor op een nieuwe rol: die van oorlogsverslaggever. Daar wordt hij wie hij is: een reporter. Intussen blijft hij geobsedeerd zoeken naar de verantwoordelijken voor de ondergang van zijn familie, want hij is de enige overlevende van de familie. Als hij tijd kan vrijmaken dan blijft Abel zoeken naar de oorzaak van de ramp. Hij maakt een beweging van emotie naar ratio.” Abel komt er van lieverlee achter dat ze op een te kleine boot hebben gezeten en eigenlijk tickets hadden voor een groter schip. “In dit deel komt hij nog niet achter de ware toedracht.”
Overlevering De Culemborgse auteur is geboren in Groenlo, in de Achterhoek. Daar ligt ook de link met dit stuk Winterswijkse geschiedenis. “Mijn vader was een Winterswijker, mijn grootouders waren dat ook. Die hadden het Burgerhotel bij het station. Daar werd dit verhaal verteld, dus ik heb het via mondelinge overlevering. De details ontbraken. Die heb ik er zelf bij gezocht.” Het blijkt een bekende ramp te zijn en er is veel over geschreven. “Ik ben - door puur toeval - achter nog veel meer dingen gekomen. Waarschijnlijk ga ik die in het laatste deel gebruiken om het mysterie te ontrafelen.”
Nieuw genre Met Phoenix waagt Wagendorp zich aan een voor hem nieuw genre: de historische roman. “Het idee is echter al heel oud. Ik heb er nu eindelijk de vorm voor gevonden om Abel op zijn 97ste in 1935 zijn memoires te laten optekenen. Ik leer van ieder boek dat ik schrijf. In Phoenix schuurt fictie tegen non-fictie aan. Dat betekent wel dat het decor, de setting moet kloppen.” Daarom verdiept Bert zich in de details om het dagelijkse leven van toen realistisch te beschrijven. “Mijn hoofdpersonen zitten vaak in café Pfaff op een gegeven moment. Hun menukaart staat online. Die heb ik gebruikt in mijn roman. Ik heb zelfs een uitnodiging gehad van het programma OVT, omdat ze dachten dat heel mijn roman historisch was.”
Druk werkt niet met een boek Deel twee is in de maak, meldt de schrijver. “Ik ga richting de helft. Geen idee wanneer dit af is. Het laat zich niet dwingen. Mijn uitgever zou best sneller willen, maar druk werkt niet met een boek. Een column is wel wat anders. Die kan ik soms in hoog tempo schrijven.” De zomerperiode die er aankomt, is een tijd waarin de schrijver veel ruimte kan maken om aan zijn boek te werken. “Nu valt dat aardig in te delen.” Critici vonden de stijl van Phoenix wat recht-toe-recht-aan. Bert verklaart dat dit komt door de staccato herinneringen die de hoofdpersoon in het eerste hoofdstuk heeft. “Daarna verandert het, dan gaat het vloeien qua stijl. Dan ontstaat er een lopend verhaal.”
Sport In zijn jeugd en jonge jaren is Bert tien jaar sportjournalist geweest, vooral wielrennen en schaatsen. Nog steeds is hij geïnteresseerd in sport. “Sport is interessant en laat de mens in zijn meest elementaire vorm zien: die van overlever. De waarheid komt in wedstrijden boven water. De psychologisch sterkste wint. De moraal is belangrijk. Zelf ben ik een gematigd recreatiefietser. De competitiedrang is inmiddels over. De enige sport die trouwens in Phoenix voorkomt, is honkbal.”
Vriendschap Phoenix bevat een vriendschapslijn tussen Abel en Kalle. In het leven van de schrijver is vriendschap ook heel belangrijk. “Ik heb vriendschappen van vijftig jaar,” zegt hij daarover. “Een vriendschap is een bijzondere verhouding. Sport verdeelt in plaats van dat dit verbroedert, zeker op topniveau.”
Op zondag 24 april geeft Bert Wagendorp in Boekhandel Tomey een interview over Phoenix tijdens een literair ontbijt. Er zijn nog kaarten beschikbaar.
