AMEIDE - Zie je gasrekening nu maar eens laag te houden. Helemaal een uitdaging als je huis – zoals de boerderij van Andreas en Manon uit Ameide – al ruim een eeuw oud is. Het waaide binnen, dus ze wisten al snel: we moeten verduurzamen. Om al die tips te delen, kun je twee zaterdagen lang oude huizen zoals die van hun bekijken tijdens de Duurzame Boerderijenroute. "We moeten iéts doen om deze 'oudjes' van huizen ook in de toekomst te kunnen blijven gebruiken."
 
Je bent wel even bezig om de Amelia’s Hoeve in Ameide te doorkruisen. 750 vierkante meter is de boerderij die Andreas en Manon Streefkerk delen met zijn zus. Het is het type boerderij dat de polders van Vijfheerenlanden kenmerkt: supergroot, karakteristieke voorgevel en helaas ook – jawel – een slecht energielabel. "Honderd jaar geleden dachten ze helaas nog niet: laten we er HR++-glas inzetten", grapt Andreas.

Hooizolder
Het koppel wist uiteraard waar ze aan begon toen ze hun boerderij een paar jaar geleden kocht. Een groot gedeelte bestond uit een voormalige hooizolder en stal. Niet geïsoleerd, dus. En daar moest snel verandering in komen.

Maar hoe je een ruimte verduurzaamt waar het ’s winters zó een graad of 9 binnen was? Zie je woning als een gigantisch pakket, legt Manon uit. “Je moet het zo zien: ons huis had maar één dun laagje cadeaupapier, waar ook nog eens gaten in zaten. Dan zit je dus te bibberen in je bed, ja. In feite zijn we bezig het huis nog tig keer in te pakken.”

Superdik glas
Ze doelt op al die verschillende soorten isolatiemateriaal die ze ertussen hebben geplaatst. “En dan had deze boerderij ook nog eens ontzettend veel grote ramen. Dat karakteristieke wil je behouden; ons huis is namelijk ook een gemeentemonument en een beschermd dorpsgezicht. Gelukkig – voor ons – mochten we er wel superdik glas inzetten. Dat verhoogt je energielabel gelijk.”

Het is pionieren, wat Manon en Andreas doen. Dat zegt Frans van den Berg, van de stichting Boerderij & Erf. Zijn stichting zet zich in om de typische boerderijen uit de regio te behouden. En daarom begint hun campagne om te verduurzamen nú al, en niet pas over tien jaar. “Wat deze mensen doen, is een huis hetzelfde houden en tegelijkertijd helemaal anno nu maken qua duurzaamheid. Want zo was een boerderij oorspronkelijk natuurlijk niet gebouwd.”

Volume
Wat het een stuk moeilijker maakt dan een ‘reguliere’ woning? “Spouwmuren ontbreken, vaak zijn er ook geen kruipruimtes. En dan heb ik het nog niet gehad over het grote volume. Het behoeft echt een speciale aanpak.”

Die kennis om de oude boerderijen ‘toekomstbestendig’ te maken is er in de regio, merkte de stichting. Reden te meer om al die tips met anderen te delen, vonden ze. “Er wonen nu eenmaal veel mensen in historische woningen in deze regio”, aldus Frans. “We staan met z’n allen voor een energietransitie, en boerderijen dus ook. Daarom kun je twee zaterdagen lang bij een stuk of twintig van die huizen binnenkijken. Om te zien hoe anderen de verduurzaming hebben aangepakt.”
 
Tips?
Andreas en Manon klussen ondertussen nog even verder. Ze zijn al een jaar of vier bezig, en denken er ook nog wel een tijd zoet mee te zijn. “We zien het als ons levenswerk”, zegt Manon. “En het wordt echt zo ontzettend gaaf, dat helpt ook. Want nu we het zo duurzaam maken, kan het gewoon nog honderden jaren hierna ook mee. Dat verdiende dit huis ook.”
 
Hun tips voor anderen in zo’n oud, groot pand? “Iedere centimeter telt”, aldus Andreas. “Bespaar daar in ieder geval niet op. Zorg ervoor dat je zelfs de kleinste kieren bijvoorbeeld dichtkit. En denk eraan dat je materiaal gebruikt dat zelf ook duurzaam is. Wij gebruiken daarom rockwool-isolatie. En o ja, geef niet zo snel op. Want geduld heb je wel een beetje nodig.”

Binnenkijken 
De Duurzame Boerderijenroute wordt vandaag, zaterdag 30 oktober, en de zaterdag erna, 6 november, georganiseerd. De boerderij van Manon en Andreas in Ameide is alleen op de eerste kijkdag in te zien. Wil je ook binnenkijken? Meld je dan wel even aan op de site van de stichting Boerderij & Erf.


Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met RTV Utrecht.