ECHTELD - Eten en drinken doet hij nauwelijks, hij heeft een vieze neus en wil nauwelijks nog lopen. Schaap Jaap van schapenhouder Josette Rijsemus heeft het blauwtongvirus opgelopen. En ondanks dat hij gevaccineerd is, is hij er erg ziek van. Iets wat dierenarts Kim Hopman momenteel aan de lopende band ziet. "Er bellen heel veel schapenhouders omdat hun schapen ziek worden."
Op haar knieën in het stro zit Rijsemus bij Jaap, die tijdelijk in de stal verblijft. "Sinds gisteren eet en drinkt hij heel moeilijk en ligt hij vaak op de grond te spartelen. Het is echt een rotweek." Het dier krijgt van de dierenarts pijnstilling en antibiotica, in de hoop dat hij opkrabbelt. Voor Rijsemus in Echteld is het een grote klap dat na het vaccineren haar dieren nu toch ziek worden.
Hoop dat het weg zou blijven Drie keer per dag gaat Rijsemus naar de weides waar haar schapen lopen. "Om te kijken hoe het met ze gaat." Dit keer is ze samen met dierenarts Kim Hopman, die de dieren gaat controleren. "De afgelopen twee weken zijn we heel veel bezig met zieke schapen", zegt de dierenarts uit Zetten. "Als we dan langsgaan, dan zijn het vaak symptomen die naar het blauwtongvirus neigen. We nemen dan bloed af om te onderzoeken of het echt blauwtong is."
Na een paar controles moet Hopman een vervelend bericht geven aan de schapenhouder: er zijn waarschijnlijk meer schapen ziek. Een beeld dat in heel Nederland te zien is. Binnen een week verdubbelde het aantal besmettingen bijna. Op ruim 1400 plekken is het virus nu vastgesteld.
Rijsemus sprong een gat in de lucht dit voorjaar. "Ik was heel blij toen de dieren gevaccineerd konden worden, mijn verwachting - of hoop - was dat het blauwtongvirus weg zou blijven." De schapen heeft ze voor de hobby. "Omdat het leuk is. De lammetjes die je groot ziet worden. Het zijn zulke mooie beestjes." Maar op deze manier is de lol er voor haar vanaf, vooral als ze ziet dat de dieren pijn hebben. "Dat is verschrikkelijk, daar doe je het niet voor. Daar heb je veel verdriet van samen."
Nog een ziekte: heftige worminfecties Uit landelijke cijfers blijkt dat het aantal schapen dat sterft van het virus wel lager ligt dan vorig jaar, toen er nog geen schapen gevaccineerd waren. "We zien gelukkig dat schapen die in het voorjaar een vaccinatie hebben gehad er makkelijker doorheen komen dan in het afgelopen najaar. Dus dat is fijn om te zien, maar het is ook wel echt flink balen dat de schapen toch echt nog ziek worden", zegt Hopman van dierenartsenpraktijk De Lingehoeve in Lienden.
Vooral schapen die nog iets anders onder de leden hebben kunnen doodgaan na een besmetting. "Vanaf afgelopen voorjaar zien we ook hele heftige worminfecties bij schapen. Daardoor verzwakken schapen ook. Dus het is soms lastig om te zeggen of een schaap ziek is van blauwtong of dat er nog wat anders speelt. Maar het percentage schapen dat doodgaat met een vaccinatie is wel heel veel lager dan zonder een vaccinatie", zegt de dierenarts.
Naast grote zorgen over blauwtong en de wormziekte leeft er bij Rijsemus nog een angst. "We hebben de wolf hier in Gelderland rondlopen waar we niks aan mogen doen, en we hebben dit. Ik doe het voor de hobby, maar mensen die hier hun brood mee moeten verdienen, ik vind het verschrikkelijk voor iedereen."
Ook koeien vaker ziek Blauwtong wordt verspreid door besmette knutten, piepkleine steekvliegjes. Besmette schapen lopen vaak kreupel, hebben koorts, een vieze neus en kunnen wondjes krijgen in de neus en in de mond. Het virus is niet besmettelijk voor mensen.
Wel kunnen naast schapen ook geiten, herten en koeien er last van krijgen. Hopman heeft de afgelopen dagen ook veel melkveehouders aan de lijn over zieke dieren. Runderen overlijden minder snel aan het virus, maar kunnen er wel flink last van hebben. "Het kan nog heel lang aanhouden", zegt Hopman. Melkveehouders kunnen hun koeien laten vaccineren. "Ongeveer vijftig procent heeft dat gedaan", schat de dierenarts op basis van haar eigen klantenkring.
Voor schaap Jaap is het te hopen dat hij snel weer beter wordt. "Het immuunsysteem moet het aanpakken. Maar we geven wel pijnstilling en antibiotica zodat hij zich zo comfortabel mogelijk voelt en zo weinig mogelijk pijn heeft." Andere zieke dieren uit de kudde die nog nog niet ernstig ziek zijn, blijven voorlopig, op advies van de dierenarts, in de wei. "Het liefst hou ik ze zo lang mogelijk in de wei, daar hebben ze het beter dan in een stalletje thuis", zegt Rijsemus.
