REGIO - Het tabaksverkoopverbod dat maandag ingaat, kan kleine supermarkten lelijk opbreken. Voor de buurtsupers en dorpswinkels is de verkoop van sigaretten heel belangrijk voor de omzet. "Het is een grote aderlating", zegt Henk van Maren. Samen met zijn vrouw Elly runt hij de Spar in Lexmond. Ze verwachten zo’n 9 procent omzet mis te lopen. "Met de nevenverkoop erbij kom je op 13 procent." Nevenverkoop. Dat wil zeggen dat de rokende klant een pakje sigaretten of shag komt halen, maar ook nog wat andere inkopen doet. Een drankje, een zakje chips, een aansteker misschien.
Uit eerder onderzoek blijkt dat door het verbod faillissement dreigt voor 500 kleinere supermarkten. In de grensstreek lopen de verliezen op tot 30 procent doordat mensen uitwijken naar Duitsland. Ondernemers vrezen in problemen te komen, zeggen ze tegen de NOS.
Speelgoed in plaats van tabak Het effect van het mislopen van de nevenverkoop is nog groter dan het omzetverlies op tabak, zegt Ad de Jong van Dagwinkel Schoonrewoerd, gelegen tussen Leerdam en Zijderveld. Om vast te wennen aan het naderende verbod stopten hij en zijn echtgenote Tineke in november met de verkoop van tabak. "Net als de blauwe winkels", zegt Ad doelend op Albert Heijn.
In het begin moesten ze geregeld rokende klanten doorsturen naar het tankstation. "Dat zijn dus de jongens op de trekkers die veel van een sjekkie houden. Maar inmiddels komen de loonwerkers niet meer. En ze halen dus ook niet meer dat blikje fris." Het scheelt Dagwinkel Schoonrewoerd zo'n 6 procent omzet. "We hebben erop ingespeeld door ons assortiment uit te breiden. Drogisterijspullen, een metertje speelgoed erbij, zo hoop je het te kunnen compenseren."
Afname verkooppunten Met het tabaksverbod in de supermarkt neemt het aantal verkooppunten af van zo’n 10.000 naar circa 4.400 volgens het ministerie. Het wordt dus steeds lastiger om aan je rookwaar te komen. Zogenoemde gemakswinkels zoals Primera en Ako mogen nog tot 2032 doorgaan met de verkoop. Primera heeft al plannen om een eigen tabaksketen te beginnen.
Naast Albert Heijn stopten Lidl en Jumbo vorig jaar al met de verkoop sigaretten, shag en andere rookwaren. Tabaksspeciaalzaken profiteren ervan en nieuwe winkels schieten als paddenstoelen uit de grond. Ook zijn er supermarktondernemers (franchisers) die zelf een tabaksshop openen in de buurt.
Ad van Dagwinkel Schoonrewoerd had gehoopt dat de branche een lijn zouden trekken om gezamenlijk een vuist te maken tegen tabaksindustrie. "De marketing van de supermarktketens is biologisch en gezond, maar intussen verkopen ze toch die rommel."